Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej | Ważne składniki diety w chorobie Parkinsona
Wyszukiwarka
Home 9 Choroba a dieta 9 Ważne składniki diety w chorobie Parkinsona

Ważne składniki diety w chorobie Parkinsona

Autor

U osób z chorobą Parkinsona bardzo ważny jest prawidłowy sposób żywienia, ponieważ ułatwia utrzymanie właściwej masy ciała, pozwala na zachowanie na dłużej lepszego stanu zdrowia, może zmniejszać nasilenie wielu objawów towarzyszących chorobie, poprawia również skuteczność działania przyjmowanych leków.
Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej | Ważne składniki diety w chorobie Parkinsona

Zapotrzebowanie osób z chorobą Parkinsona na węglowodany, tłuszcze, białko, witaminy i minerały jest takie samo jak osób zdrowych, należy jednak zwrócić szczególną uwagę na wybrane składniki.

Białko a lewodopa

Białko po strawieniu rozkładane jest do aminokwasów, które po wchłonięciu w jelicie i przetransportowaniu do krwi, dostają się do mózgu. Taką samą drogę przechodzi lewodopa (lek powszechnie stosowany w chorobie Parkinsona), dlatego jej składniki muszą konkurować z aminokwasami z pożywienia we wchłanianiu z przewodu pokarmowego. Działanie lewodopy uzależnione jest w dużej mierze od szybkości jej metabolizowania, a posiłek bogaty w białko opóźnia wchłanianie leku nawet o 3 godziny.

Zaleca się więc przyjmowanie leku 30 minut przed posiłkiem lub 2 godziny po posiłku i popijanie go wodą. Produkty takie jak mięso, wędliny, ryby, produkty mleczne, jaja powinny stanowić 1/3 lub mniej zawartości talerza, natomiast pozostałe 2/3 należy uzupełnić produktami pochodzenia roślinnego (zbożowe, nasiona roślin strączkowych, warzywa, owoce, orzechy i nasiona). Produkty bogate w białko powinny być rozłożone równomiernie pomiędzy poszczególnymi posiłkami lub spożywane w drugiej połowie dnia. Nie można jednak nadmiernie ograniczać ilości białka w diecie chorego, ponieważ schorzenie to wiąże się z częstszym ryzykiem niedożywienia.

Błonnik pokarmowy w diecie osób z chorobą Parkinsona

Odpowiednia ilość błonnika w diecie warunkuje powstawanie większej ilości kału, pobudzenie jelit do ruchów robaczkowych i sprawne wypróżnienia. Warzywa, owoce, produkty pełnoziarniste, orzechy i nasiona roślin strączkowych powinny być regularnie spożywane przez osoby z chorobą Parkinsona, co zmniejszy nasilenie zaparć, które występują zwykle już na początku choroby, a z czasem stają się bardziej dokuczliwe. U osób, które dotychczas jadły mało produktów bogatych w błonnik należy zwiększać ich ilość stopniowo.

Woda w diecie osób z chorobą Parkinsona

Skuteczność błonnika pokarmowego w zapobieganiu zaparciom zależy od picia odpowiedniej ilości płynów. Zaleca się spożywać przynajmniej 1,5-2 litrów napojów w ciągu doby, nie wliczając w to kawy, zup i napojów mlecznych. Woda korzystnie wpływa na proces trawienia (umożliwia formowanie kęsów pożywienia w jamie ustnej, ułatwia połykanie i przesuwanie pokarmu w przewodzie pokarmowym) oraz na regulację temperatury i ciśnienia tętniczego krwi, warunkuje odpowiednią ruchomość stawów, zapobiega odwodnieniu u osób cierpiących z powodu częstomoczu i nadmiernej potliwości.

U osób z objawami niedociśnienia ortostatycznego zalecana dzienna ilość płynów może być dużo wyższa i powinna być ustalona indywidualnie po konsultacji z lekarzem. Oprócz wody w umiarkowanych ilościach zalecane mogą być zielona herbata i kawa.

Wapń, witamina D, magnez, witamina K w diecie osób z chorobą Parkinsona

Z uwagi na większe ryzyko rozwoju osteoporozy oraz złamań powstałych w wyniku upadków realizacja zapotrzebowania na wapń, witaminę D, magnez i witaminę K jest szczególnie istotna. Jeśli nie ma możliwości dostarczenia niezbędnej ilości wapnia i witaminy D z dietą, należy zastosować suplementację w porozumieniu z lekarzem prowadzącym.

Źródła pokarmowe wapnia, witaminy D, magnezu i witaminy K

SKŁADNIK ODŻYWCZY

GŁÓWNE ŻRÓDŁA POKARMOWE

Wapń

Mleko i przetwory mleczne: mleko, sery (twarożki, mozarella, feta, żółte), jogurty, kefiry, maślanki

Konserwy rybne spożywane z ościami (np. sardynki, szprotki)

Warzywa i owoce: figi suszone, morele, szpinak, szczypiorek, soja, fasola, bób, kapusta, natka pietruszki, fasolka szparagowa, brukselka, kalarepa, brokuły, jarmuż, dynia, burak, boćwina, por, seler

Inne: jaja, płatki owsiane, mak, sezam, słonecznik, migdały, orzechy (laskowe, włoskie, pistacjowe, arachidowe), napoje roślinne wzbogacane w wapń (ryżowy, sojowy, migdałowy, kokosowy), jogurty sojowe, tofu, soki owocowe wzbogacane w wapń, wody mineralne wapniowo-magnezowe

Magnez

Produkty zbożowe: kasza gryczana, ryż brązowy, pełnoziarniste pieczywo

Nasiona roślin strączkowych

Inne: kakao, gorzka czekolada, orzechy, ryby, żółte sery, natka pietruszki

Witamina K

Warzywa: brokuł, kalafior, rzepa, szpinak, jarmuż, sałata, kapusta właściwa, kalarepa, brukselka, rzeżucha, fasola zielona

Owoce: truskawki, awokado, brzoskwinie

Produkty mleczne: jogurt, kefir, sery

Witamina D

Ryby: węgorz, szprotka, sardynki, śledź, łosoś, makrela, tuńczyk

Mleko i przetwory mleczne: mleko, sery, śmietana

Inne: masło, tran i oleje rybie, białko jaja

Dowiedz się więcej: Zalecenia żywieniowe i aktywność fizyczna w chorobie Parkinsona

  1. Holden K.: Parkinson’s disease: nutrition matters. National Parkinson Foundation. http://www.parkinson.org/pd-library/books/nutrition-matters
  2. Knekt P., Kikken A., Rissanen H. et al.: Serum vitamin D and the risk of Parkinsn’s disease. Archives of neurology, 2010, 67, 808-811.
  3. Nowak J.K.: Rola witaminy D w chorobach ośrodkowego układu nerwowego. Neuropsychiatria i Neuropsychlogia, 2012, 7(2), 85-96.
  4. Seidl S.E., Santiago J.A., Bilyk H., Potashkin J.A.: The emerging role of nutrition in Parkinson’s diseases. Frontiers in Aging Neuroscience, 2014, 6, 36.
  5. Sherzai A.Z., Tagliati M., Park K., Pezeshkian S., Sherzai D.: Micronutrients and risk of Parkinson’s disease: a systematic review. Gerontology and Geriatric Medicine, 2016, 2, 1-11.

0 komentarzy

Inne nowości z kategorii Choroba a dieta: