Ze względu na ryzyko interakcji niektórych leków ze składnikami soku grejpfrutowego należy zwrócić również uwagę na przyjmowane preparaty z wyciągiem z grejpfruta stosowane np. w preparatach wspomagających odchudzanie. Składniki soku grejpfrutowego spowalniają metabolizm niektórych leków przeciwhistaminowych (przeciwalergicznych) takich jak Hismanal. Skutkiem tego jest wzrost stężenia leku nawet o 300-700 proc. i zaburzenia rytmu serca. Sok grejpfrutowy powoduje również wielokrotny wzrost stężenia we krwi statyn, leków obniżających poziom cholesterolu we krwi, takich jak lowastatyna i simwastatyna. Interakcja ta może dotyczyć bardzo wielu leków stosowanych często w praktyce lekarskiej. Należą do nich także  blo­kery kanału wapnio­wego (np. nitrendypina) – stosowane w leczeniu nadciś­nienia tętniczego i cho­roby niedo­krwiennej serca, wiele leków przeciwwiru­sowych stosowanych w leczeniu zakażenia HIV i pełnoobja­wo­wego AIDS, cyklosporyna – ważny chemioterapeutyk stosowany w im­muno­supresji po przeszczepie narządów, zespole nerczycowym i in­nych schorzeniach na tle immunologicznym, cyzapryd szeroko stoso­wany w lecze­niu zaburzeń czynnościowych górnego odcinka przewodu pokarmo­wego (np. chorobie refluksowej żołądkowo-przełykowej i dyspepsji czynnoś­ciowej) i wiele innych leków.

Mechanizm interakcji składników grejpfruta z lekami

Sok grejpfrutowy wpływa na metabolizm leków podanych doustnie. Wyciągnięto  wniosek, że sok ten zmniejsza aktywność enzymów CYP3A4 głównie w jelicie, a nie w tylko wątrobie. Po spożyciu soku dochodziło do zwiększenia stężenia substancji w surowicy krwi, natomiast nie stwierdzono tego po jej dożylnym podaniu.

Wykazano, że za wzrost stężenia leków we krwi od­powiedzialne są zawarte w soku grejpfrutowym flawonoidy (naringeni­na, kwercetyna) i  furano­kuma­ryny (6,7 dihydroksy­berga­mottyna, bergapten) oraz praw­dopodobnie i inne, które są me­tabolizowane przez odpo­wiednią rodzinę enzy­mów cytochromu P-450. Najsilniejsze działanie hamujące aktywność CYP3A4 wykazuje 6’,7’-dwuhydroksybergamottyna.

Zalecenia w celu uniknięcia interakcji pomiędzy składnikami grejpfruta a lekami

Aby uniknąć interakcji leku z sokiem grejpfrutowym, nie należy pić soku lub spożywać owocu grejpfruta przez co najmniej 4 godziny przed i 4 godziny po przyjęciu leku. Jeśli soki grejpfrutowe spożywane są regularnie, to wpływ składników grejpfruta na metabolizm leku może się utrzymywać dłużej. Dlatego też w  przypadku przyjmowania leków mogących wchodzić w interakcje ze składnikami grejpfruta zaleca się nie spożywać tych owoców i nie pić z nich soków w trakcie kuracji.

Czytaj więcej:

Interakcje pomiędzy żywnością a lekami – wstęp do cyklu, dr inż. Katarzyna Wolnicka, mgr inż. Iwona Sajór

Suplementy diety zawierające składniki roślinne – ryzyko interakcji z lekami, cz. 1 – dr inż. Katarzyna Wolnicka

Niekorzystny wpływ leków na wchłanianie składników pokarmowych i stan odżywienia, cz. 3 – dr inż. Katarzyna Wolnicka