Dostosuj preferencje dotyczące zgody

Używamy plików cookie, aby pomóc użytkownikom w sprawnej nawigacji i wykonywaniu określonych funkcji. Szczegółowe informacje na temat wszystkich plików cookie odpowiadających poszczególnym kategoriom zgody znajdują się poniżej.

Pliki cookie sklasyfikowane jako „niezbędne” są przechowywane w przeglądarce użytkownika, ponieważ są niezbędne do włączenia podstawowych funkcji witryny.... 

Zawsze aktywne

Niezbędne pliki cookie mają kluczowe znaczenie dla podstawowych funkcji witryny i witryna nie będzie działać w zamierzony sposób bez nich.Te pliki cookie nie przechowują żadnych danych umożliwiających identyfikację osoby.

Brak plików cookie do wyświetlenia.

Funkcjonalne pliki cookie pomagają wykonywać pewne funkcje, takie jak udostępnianie zawartości witryny na platformach mediów społecznościowych, zbieranie informacji zwrotnych i inne funkcje stron trzecich.

Brak plików cookie do wyświetlenia.

Analityczne pliki cookie służą do zrozumienia, w jaki sposób użytkownicy wchodzą w interakcję z witryną. Te pliki cookie pomagają dostarczać informacje o metrykach liczby odwiedzających, współczynniku odrzuceń, źródle ruchu itp.

Brak plików cookie do wyświetlenia.

Wydajnościowe pliki cookie służą do zrozumienia i analizy kluczowych wskaźników wydajności witryny, co pomaga zapewnić lepsze wrażenia użytkownika dla odwiedzających.

Brak plików cookie do wyświetlenia.

Reklamowe pliki cookie służą do dostarczania użytkownikom spersonalizowanych reklam w oparciu o strony, które odwiedzili wcześniej, oraz do analizowania skuteczności kampanii reklamowej.

Brak plików cookie do wyświetlenia.

Strona główna/ABC Żywienia/Zasady zdrowego żywienia/500 gramów odporności. Wspiera...
Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej | 500 gramów odporności. Wspieraj naturalnie odporność i zdrowie organizmu.

500 gramów odporności. Wspieraj naturalnie odporność i zdrowie organizmu.

30 listopada 2022     czas czytania 3 min
Zgodnie z definicją WHO „zdrowie publiczne" to zorganizowany wysiłek społeczny, realizowany głównie przez wspólne działania instytucji publicznych, którego celem jest polepszenie, promocja, ochrona i przywracanie zdrowia ludności.

Prozdrowotne odżywianie to najbardziej naturalny sposób wspierania zdrowia organizmu i jego odporności na poziomie całej populacji. W światowej literaturze naukowej istnieje zgodność poglądów, że optymalny poziom składników odżywczych w diecie daje szansę na dobre wysycenie organizmu i sprzyja prawidłowym procesom fizjologicznym. Do grup żywności o niepodważalnych właściwościach zdrowotnych należą warzywa i owoce. Produkty te są doskonałym źródłem witamin, składników mineralnych, polifenoli i innych fitozwiązków o działaniu antyoksydacyjnym i przeciwzapalnym, przy jednocześnie niewielkiej wartości energetycznej. WHO w swoich zaleceniach żywieniowych na okres pandemii wskazuje na potrzebę jeszcze większego spożycia tych produktów (5 porcji warzyw i 4 porcje owoców w ciągu dnia). Pomimo istniejących od lat zaleceń badania jednoznacznie wskazują, że te grupy żywności rzadko występują w diecie Polaków. W świetle ogólnokrajowego reprezentatywnego badania sposobu żywienia (2019-2020 r.) mniej niż 20% osób dorosłych spożywa warzywa i owoce co najmniej raz dziennie. Z kolei, według badania realizowanego w okresie pandemii, na grupie ponad 1000 osób dorosłych 33% badanych nie spożywało warzyw i owoców nawet raz dziennie, podczas gdy taka sama ilość osób, co najmniej raz w ciągu dnia sięgała po słodkie przekąski.

Jednocześnie od wielu lat narasta w Polsce sprzedaż suplementów diety, a do najczęściej stosowanych należą preparaty witaminowo-mineralne. Szacuje się, że spośród osób przyjmujących suplementy około 70% zażywa je na własną rękę (bez wskazań medycznych), a ponad 40% sądzi, że przyjmowanie witamin i składników mineralnych chroni przed chorobami, zwłaszcza nowotworami. Dostarczane do organizmu składniki odżywcze mają pozytywny wpływ tylko wtedy, gdy ich ilości są dostosowane do zapotrzebowania. Pamiętać należy również o różnicach w przyswajalności składników odżywczych z żywności i z suplementów.  W przypadku spożywania warzyw i owoców nie jest możliwe przedawkowanie witamin lub makro i mikro-elementów, z uwagi na objętość posiłków i osiąganą w następstwie sytość. Suplementy diety niejednokrotnie wiążą się z ryzykiem nadmiernego pobrania tych składników, ze względu na duże dawki. Eksperci jednoznacznie wskazują, że preparaty takie powinny być stosowane jedynie w uzasadnionych przypadkach, w konsultacji z lekarzem lub doświadczonym dietetykiem. W związku z powyższym celem Kampanii jest zachęcenie społeczeństwa do regularnego spożywania dużej ilości warzyw i owoców, nie tylko w okresie pandemii, zamiast nieuzasadnionego sięgania po suplementy diety. W przeciwieństwie do suplementów spożywanie warzyw i owoców przynosi wymierne korzyści zdrowotne, a diety laktoowowegetariańskie uważane są za najzdrowsze.

Dane z budżetów gospodarstw domowych (GUS) także potwierdzają, że Polacy spożywają zbyt małe ilości warzyw i owoców, zbyt dużo mięsa czerwonego i przetworzonych produktów mięsnych w porównaniu do zaleceń. W pożywieniu Polaków stwierdza się niedobory niektórych składników mineralnych i witamin, zwłaszcza wapnia, magnezu, potasu, witaminy D, C i folianów,  a w przypadku dzieci i młodzieży również żelaza. Zgodnie z wynikami Global (Polish) Burden of Disease  (GBD) z 2019 r. podaje się, że najczęstsze błędy w diecie Polaków to zbyt duże spożycie soli, zbyt duża konsumpcja mięsa czerwonego i przetworów mięsnych, nadmierna konsumpcja cukru i słodyczy, częste spożywanie napojów słodzonych, za małe spożycie produktów zbożowych z pełnego przemiału, zbyt małe spożycie warzyw i owoców, małe spożycie nasion roślin strączkowych, za małe spożycie ryb, małe spożycie niskotłuszczowych produktów mlecznych i jego przetworów bez dodatku cukrów, a także niewystarczające spożycie orzechów. Zgodnie z zaleceniami warzywa i owoce powinny być spożywane kilka razy dziennie w ramach głównych posiłków oraz pojadania (łącznie co najmniej 5 porcji dziennie).

Zbyt małe spożycie warzyw i owoców stwierdza się także w przypadku dzieci. Dla przykładu badanie przeprowadzone przez Instytut Żywności i Żywienia w 38 szkołach podstawowych miejskich i wiejskich z pięciu wybranych województw reprezentujących region północny, południowy, wschodni i centralny wśród 1255 uczniów w wieku 9 lat wykazało, że średnie dzienne spożycie warzyw u chłopców wynosiło tylko 164 g, a u dziewczynek 155 g. Średnie spożycie owoców u chłopców wyniosło 194 g, a u dziewczynek 185 g. Ponadto stwierdzono, że tylko 23% badanych dzieci spożywało warzywa i owoce 4-5 razy dziennie.

Istotnym czynnikiem wpływającym na spożycie warzyw i owoców przez dzieci są rodzice. Z badania opartego na ewaluacji programu „Owoce i warzywa w szkole”, przeprowadzonego wśród dzieci w wieku średnio 9 lat (III klasa szkoły podstawowej) przez Instytut Żywności i Żywienia wynika, że na większe spożycie przez dzieci warzyw i owoców miały wpływ czynniki rodzinne (spożywanie owoców i warzyw przez rodziców, zachęcanie dziecka do spożywania owoców i warzyw, dawanie mu owoców i warzyw do szkoły, dostępność owoców i warzyw w domu). Na częstotliwość spożywania warzyw i owoców przez dziecko miała również wpływ wiedza rodziców, dotycząca zalecanej ilości warzyw i owoców. Wykształcenie rodziców wpływało nieznacznie jedynie na częstotliwość spożywania owoców. Dochód rodziny nie miał wpływu na częstotliwość spożycia warzyw ani owoców przez dziecko. Wyższe spożycie owoców i warzyw przez dziecko korelowało z jego pozytywnymi nawykami żywieniowymi i częstotliwością aktywności fizycznej. Wyniki sugerują duże znaczenie działań edukacyjnych skierowanych do rodziców oraz potrzebę ich stałego podejmowania dla osiągnięcia wzrostu spożycia warzyw i owoców wśród dzieci.

0 komentarzy

Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej | 500 gramów odporności. Wspieraj naturalnie odporność i zdrowie organizmu.

To może Cię zainteresować