Miejscem na tej wyspie, gdzie oczekiwana długość życia jest jeszcze dłuższa niż średnia życia na Okinawie, jest miejscowość Ogimi. Długowieczność mieszkańców Japonii wynika głównie z tego, że rzadko występują tam choroby serca, nadciśnienie, udary, cukrzyca typu 2 i niektóre rodzaje nowotworów.

Dieta śródziemnomorska, DASH i z Okinawy – wspólne cechy diet długowieczności

Mieszkańcy japońskiej Okinawy charakteryzują się długowiecznością, dużą liczbą stulatków i rzadko chorują na choroby związane z podeszłym wiekiem. Naukowcy uważają, że te wszystkie korzyści zdrowotne mieszkańcy wyspy zawdzięczają swojemu stylowi życia, zwłaszcza tradycyjnej diecie, która – pomimo niskiej kaloryczności – jest bogata w cenne składniki odżywcze, zwłaszcza antyoksydanty i flawonoidy.

Liczne badania naukowe wykazały, że diety zmniejszające ryzyko występowania chorób cywilizacyjnych są podobne do diety z Okinawy, czyli są bogate w warzywa i owoce (dzięki czemu zawierają dużo antyoksydantów i innych fitozwiązków), preferują pełnoziarniste produkty zbożowe, produkty o niskim indeksie glikemicznym, natomiast charakteryzują się ograniczonym spożyciem mięsa, przetworzonych produktów zbożowych, pełnotłuszczowych produktów mlecznych, zawierają mało nasyconych kwasów tłuszczowych, cukru.

Wiele cech diety z Okinawy jest podobnych także do diety śródziemnomorskiej i diety DASH. Wspólną cechą tych diet jest to, że przyczyniają się one do rzadszego występowania wielu chorób cywilizacyjnych, takich jak m.in.: choroby sercowo-naczyniowe, nadciśnienie tętnicze krwi, cukrzyca typu 2, niektóre rodzaje nowotworów. Poza tym długowieczność mieszkańców Okinawy i krajów śródziemnomorskich wskazuje na to, że stosowane przez nich diety mogą nawet spowalniać procesy starzenia. Również dieta DASH sprzyja wydłużeniu życia osób starszych.

Dieta śródziemnomorska i dieta DASH są bliższe naszej tradycji kulinarnej i zastosowanie ich przyniesie duże korzyści zdrowotne. Możemy przejąć również wiele elementów z diety z Okinawy, jak również inne zmodyfikować, aby były możliwe do zastosowania w naszych warunkach.

Styl życia i filozofia życiowa mieszkańców Okinawy sprzyjają ich długowieczności

Codzienne czynności i dokonywane wybory, ale również sposób myślenia o życiu ludzi zamieszkujących Okinawę – wszystko to tworzy swoistą mieszankę przyczyniającą się do lepszej kondycji i dłuższego życia w zdrowia. Ich filozofia życiowa opiera się na kilkunastu zasadach:

• Bycie zajętym i aktywnym jak najdłużej, nawet w sędziwym wieku,
• Czerpanie radości, a nawet szczęścia z bycia zajętym,
• Optymizm i cieszenie się życiem, nawet w starości,
• Witanie każdego poranka jako osobistego sukcesu, że… można go powitać,
• Radość z każdych kolejnych urodzin, że nadeszły,
• Podejście do życia jak do długiej, ciekawej i miłej przygody,
• Silne więzi rodzinne, a także z przyjaciółmi, znajomymi, sąsiadami i lokalną społecznością,
• Gotowość do pomocy otaczającym ludziom,
• Działanie w zespole ludzi w ramach rozrywki, ale także w ramach pracy na rzecz sąsiedztwa, dzielnicy, miasteczka,
• Więzy rodzinne i przyjacielskie oraz fakt, że zawsze można na nie liczyć, daje silne poczucie bezpieczeństwa,
• Zawsze znajdowanie sensu życia,
• Posiadanie pasji i realizowanie ich, przy czym nie muszą to być wielkie pasje,
• Codzienna nawet mała aktywność fizyczna, na miarę aktualnych możliwości, głównie spacery lub praca w ogródku.

Warto, aby każdy z nas zastanowił się, ile z tej filozofii życiowej osób długowiecznych możemy przyjąć. Im więcej nam się uda, tym większą mamy szansę na dłuższe, zdrowsze życie.

Wiele z tej filozofii znajduje się  w Zasadach Żywienia dla osób starszych, związanych z Piramidą Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej dla osób w wieku starszym, opracowanych przez ekspertów Instytutu Żywności i Żywienia.

Dieta długowieczności z Okinawy

Główne założenia okinawskiej diety długowieczności:

• Codzienne jadłospisy nie są monotonne, dieta jest bardzo urozmaicona, co sprawia, że każdego dnia organizm otrzymuje wiele różnych składników odżywczych. Spożywa się różnorodne produkty.
• Nie występuje przejadanie się, jednorazowe posiłki są małe. Nie je się do syta, posiłek kończy się będąc najedzonym w około 80 procentach.
• Dieta zawiera dużo różnorodnych warzyw i owoców (dziennie co najmniej 7 ich rodzajów), nasion roślin strączkowych, produktów sojowych (głównie tofu), miso, ziemniaków o nazwie boniaty (jest to jaśniejsza odmiana batatów), ryb (około 3 razy w tygodniu), glonów (kombu, nori).
• Do warzyw spożywanych prawie codziennie należą między innymi: marchew, papryka, goya (przepętla ogórkowa), kapusta, cebula, czosnek, kiełki soi, hechima (rodzaj ogórka).
• Często spożywanym owocem jest owoc cytrusowy o nazwie shikuwasa, który rośnie właśnie na Okinawie. Owoc ten zawiera znacznie więcej polifenoli, niż inne owoce cytrusowe.
• Dieta codziennie zawiera ryż, który uzupełnia makaron o nazwie soba lub udon.
• Mięso spożywane jest tylko 1-2 razy w tygodniu.
• Ograniczenie spożycia cukru (na Okinawie spożywa się około 1/3 ilości cukru w porównaniu do średniej konsumpcji w Japonii). Główny rodzaj używanego cukru to trzcinowy.
• Spożywanie mniej soli.
• Dostarczanie z pożywienia ok. 1800 kcal dziennie.
• Nieodzownym elementem diety jest picie herbaty. Na Okinawie najpopularniejsza jest herbata sanpin, czyli mieszanka herbaty zielonej z kwiatami jaśminu.

Podsumowując: dieta z Okinawy jest bogata w witaminy (w tym w witaminy antyoksydacyjne), składniki mineralne, błonnik, flawonoidy, kwasy tłuszczowe omega-3. Zawiera mało nasyconych kwasów tłuszczowych, cholesterolu pokarmowego, cukru i słodyczy. Ponadto nieodłącznym elementem stylu życia mieszkańców Okinawy jest codzienna aktywność fizyczna i społeczna.

Czytaj więcej:

Ranking diet – znamy zwycięzców i największych przegranych, mgr Klaudia Wiśniewska

Dieta DASH – gwiazda wśród diet, mgr Aleksandra Cichocka

Polifenole – cierpki smak dla zdrowia, mgr Emilia Kołodziejska