Normy żywienia 2020

Autor prof. dr hab. n. med. Mirosław Jarosz

Eksperci Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – Państwowego Zakładu Higieny znowelizowali normy żywienia dla populacji Polski. Prace związane z nowelizacją norm realizowane były w ramach Narodowego Programu Zdrowia na lata 2016-2020. Zachęcamy do zapoznania się z tą publikacją i sprawdzenia jakie jest, według najnowszej wiedzy, zapotrzebowanie na energię i składniki odżywcze oraz od czego zależy.

Normy żywienia zajmują szczególne miejsce w nauce o żywieniu człowieka. Mają szerokie zastosowanie w praktyce oraz stanowią punkt wyjścia do dalszych badań.

Normy określają jaka ilość energii oraz niezbędnych składników odżywczych, zgodnie z aktualnym stanem wiedzy, jest wystarczająca do zaspokojenia zapotrzebowania organizmu praktycznie wszystkich osób zdrowych w populacji. Wyrażone są w przeliczeniu na jedną osobę i jeden dzień. Uwzględniają różnice w zapotrzebowaniu organizmu zależne od wieku, płci, stanu fizjologicznego, aktywności fizycznej oraz masy ciała.

Dieta zgodna z normami ma zapobiegać chorobom wynikającym z niedoboru energii i składników odżywczych, a także szkodliwym skutkom ich nadmiernego spożycia.

Opracowywaniem norm żywienia zajmują się eksperci wielu uznanych międzynarodowych instytucji, m.in. Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA). W Polsce takie prace prowadzone były w Instytucie Żywności i Żywienia. Obecnie są kontynuowane przez ekspertów Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – Państwowego Zakładu Higieny.

Ciągły rozwój nauki o żywieniu człowieka sprawia, że istnieje potrzeba systematycznej aktualizacji norm. Nowelizacja norm dla populacji Polski i ich upowszechnianie są istotnym elementem działań realizowanych w ramach Narodowego Programu Zdrowia na lata 2016–2020.

Obecne wydanie norm stanowi kolejny etap prac nad ich aktualizacją. Normy dla populacji Polski uwzględniają zalecenia ekspertów EFSA, WHO, Wydziału Zdrowia i Medycyny ze Stanów Zjednoczonych oraz wyniki najnowszych badań. W porównaniu z poprzednim wydaniem z roku 2017 poszerzona została część dotycząca zastosowania norm.

Monografia, którą Państwu udostępniamy, będzie przydatna przy prowadzeniu badań naukowych, w kształceniu studentów uniwersytetów medycznych, przyrodniczych, rolniczych i innych szkół z kierunkami związanymi z nauką o żywieniu człowieka oraz przy planowaniu działań mających na celu poprawę zdrowia Polaków. Powinna też być pomocna w pracy lekarzy, dietetyków oraz osób planujących żywienie zbiorowe. Zachęcamy jednak, żeby zajrzał do niej każdy, kto interesuje się zdrowym żywieniem. Na pewno znajdzie tam informacje, które go zaciekawią i ułatwią stosowanie zaleceń żywieniowych w praktyce.