Występowanie depresji u dzieci i młodzieży

Depresja, to choroba przewlekła, często nawracająca i dotyczy nie tylko osób dorosłych. W grupie dzieci i młodzieży cierpi na nią 1% dzieci w wieku przedszkolnym powyżej 2 i 3 roku życia, a 2% w grupie dzieci 6-12 lat. Inne badania mówią, że występowanie depresji w populacji młodzieży może dotyczyć nawet od 4% do 20%. W okresie dzieciństwa choruje tyle samo dziewcząt co chłopców, natomiast w okresie dojrzewania częściej chorują dziewczęta.

O depresji okresu dzieciństwa i wieku młodzieńczego wciąż jest mniej wiadomo niż o tej u dorosłych. Niemniej, podobnie jak u dorosłych, nagła zmiana zachowania, która utrzymuje się przez jakiś czas i utrudnia dotychczasowe, normalne funkcjonowanie, powinna zwrócić uwagę rodziców i przyczynić się do skorzystania z fachowej pomocy. Bo im młodsze dziecko zachoruje, tym bardziej niebezpieczne są skutki nieleczonego zaburzenia dla późniejszego, ogólnego rozwoju dziecka.

Badania mówią o tym, że zachorowanie na depresję w wieku rozwojowym, prognozuje nie tylko jej wystąpienie w późniejszym życiu, ale wiąże się także, w wieku dorosłym, ze zwiększonym ryzykiem:

• samobójstwa,
• nadużywania substancji psychoaktywnych,
• wystąpienia kłopotów ogólno zdrowotnych,
• gorszego funkcjonowania społecznego.

Różnice w objawach

Aktualnie przyjmuje się, że obraz kliniczny depresji u dzieci i młodzieży nie różni się od depresji dorosłych, u których podstawowe objawy rozpoznawania epizodu depresji (obniżony nastrój, utrata zainteresowań i zdolności do radowania się, zmniejszenie energii prowadzące do wzmożonej męczliwości i zmniejszania aktywności) oraz objawy dodatkowe są określone i opisane. Nie należy jednak zapominać, że obraz kliniczny zaburzeń nastroju u dzieci charakteryzuje się pewnymi specyficznymi symptomami.

U dzieci i młodzieży przebieg zależy od wieku i czasu trwania zaburzenia, a objawy trudniej rozpoznać, ze względu na ich podobieństwo do charakterystycznych zachowań dla danego okresu rozwojowego.

Szczególnie u małych dzieci, które nie umieją jeszcze mówić o swoich odczuciach i potrzebach, objawy depresyjne są maskowane przez inne stany, dolegliwości czy zachowania. Pojawiają się skargi na bóle brzucha, duszności, bóle głowy, moczenie nocne, zaburzenia snu. Brak zainteresowania zabawkami i rówieśnikami, płaczliwość, drażliwość, powtarzające się wybuchy złości.

U dzieci w wieku wczesno-szkolnym, rodziców powinny zaniepokoić: kłopoty w nauce, niechęć do kontaktów z rówieśnikami, wzmożona drażliwość i zachowania agresywne, lękliwość, zamykanie się w pokoju i ucieczka „w komputer”. Zmniejszenie, ale też zwiększenie łaknienia, poczucie bezradności, negatywna ocena siebie i świata, mogą pojawić się myśli samobójcze i wypowiedzi o charakterze rezygnacyjnym.

U nastolatków o depresji może świadczyć: obniżenie nastroju o różnym nasileniu, zaniżona samoocena, podwyższony poziom lęku, trudności w nauce, uczucie nudy i brak odczuwania przyjemności, niepodejmowanie oczekiwanych czynności (np. chodzenie do szkoły), eksperymenty ze środkami psychoaktywnymi, męczliwość, złe samopoczucie, tendencja do zachowań agresywnych, samookaleczenia. Narastające objawy u młodzieży wymagają szczególnej uwagi, ponieważ mogą doprowadzić do próby samobójczej lub samobójstwa. Szczególnie, że w ostatnich latach zaobserwowano obniżanie się wieku młodocianych samobójców.

Na koniec, warto jeszcze raz podkreślić z całą mocą, że utrzymujące się, niepokojące objawy oraz zachowania u dzieci i młodzieży, powinny skłonić opiekunów do zdecydowanych kroków i poszukania specjalistycznej pomocy u psychologa i/lub lekarza. Diagnozę dotyczącą zaburzeń psychicznych (czyli także depresji), stawia lekarz psychiatra.

Masz pytania? Chcesz prozmawiać z dietetykiem i/lub psychologiem. Skorzystaj z bezpłatnej porady Centrum Dietetycznego Online