W zaleceniach podkreślono znaczenie zdrowej diety dla układu sercowo-naczyniowego jako całości, a nie jej poszczególnych składników. Zwrócono uwagę na kluczową rolę wdrażania zdrowych dla serca nawyków żywieniowych już we wczesnym okresie życia oraz konieczność edukacji żywieniowej na każdym jego etapie. Nowe wytyczne udostępniono na łamach czasopisma naukowego Circulation. Zalecenia AHA oparte zostały na wynikach najnowszych badań.

Według ekspertów wszyscy możemy odnieść korzyści ze zdrowego dla serca wzorca żywieniowego, niezależnie od etapu życia, i możliwe jest zaprojektowanie takiego, który jest zgodny z osobistymi preferencjami, stylem życia i zwyczajami kulturowymi. Nie musi to być skomplikowane, czasochłonne, drogie czy nieatrakcyjne. Zalecenia zawarte w rekomendacjach mają na celu pomóc w osiągnięciu zdrowych wzorców żywieniowych i zachowania zdrowia.

10 zasad zdrowego żywienia dla zdrowia układu sercowo-naczyniowego

• Utrzymuj prawidłową masę ciała dostosowując ilość spożywanej energii z dietą do jej wydatkowania.
• Jedz dużo różnorodnych owoców i warzyw.
• Wybieraj produkty zbożowe pełnoziarniste.
• Wybieraj zdrowe źródła białka: głównie pochodzenia roślinnego, ryby i owoce morza oraz niskotłuszczowe lub beztłuszczowe produkty mleczne. Jeśli jesz mięso lub drób, wybieraj chude i nieprzetworzone produkty.
• Używaj olejów roślinnych z wyjątkiem olejów tropikalnych, takich jak kokosowy i palmowy; unikaj częściowo uwodornionych tłuszczów (tłuszcze trans).
• Wybieraj żywność jak najmniej przetworzoną.
• Ogranicz do minimum spożycie napojów i żywności z dodatkiem cukrów.
• Wybieraj i przygotowuj żywność z niewielką ilością soli lub bez soli.
• Jeśli nie pijesz alkoholu, nie zaczynaj; jeśli zdecydujesz się na picie alkoholu, ogranicz jego spożycie.
• Należy przestrzegać tych zaleceń niezależnie od miejsca przygotowywania i spożywania posiłków.

Jak zadbać o zdrowie serca?

W wytycznych AHA podkreślono rolę zdrowego żywienia według 10 powyższych zasad przez całe życie w zapobieganiu schorzeniom układu sercowo-naczyniowego, w tym wysokiemu stężeniu cholesterolu LDL, nadciśnieniu tętniczemu, otyłości, cukrzycy typu 2 i zespołowi metabolicznemu.

Autorzy zwracają uwagę, że istnieją dobrze udokumentowane dowody na to, że zapobieganie otyłości dziecięcej jest kluczem do zachowania i przedłużenia zdrowia układu sercowo-naczyniowego. Ważna jest edukacja żywieniowa dzieci w każdym wieku, aby przechodząc w dorosłość, były w stanie podejmować świadome decyzje żywieniowe.

AHA o zrównoważonym rozwoju.

W aktualnych zaleceniach AHA po raz pierwszy powołano się na związane z żywnością kwestie zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska. Według autorów rekomendacji istnieją coraz większe obawy dotyczące wpływu na środowisko obecnych wzorców żywieniowych i systemów żywnościowych, które sprzyjają produkcji i konsumpcji żywności pochodzenia zwierzęcego i w znacznym stopniu przyczyniają się do emisji gazów cieplarnianych generowanych przez człowieka oraz zużycia wody. Powszechnie spożywane produkty pochodzenia zwierzęcego, w szczególności czerwone mięso, mają największy negatywny wpływ na środowisko.

Eksperci podkreślają ponadto, że tworzenie środowiska, które ułatwia, a nie utrudnia, przestrzeganie zdrowych wzorców żywieniowych wśród wszystkich osób jest imperatywem zdrowia publicznego.

Zasady zdrowego żywienia przedstawione przez AHA są zbieżne z zaleceniami dla populacji polskiej zawartymi w Talerzu Zdrowego Żywienia, który został opracowany przez ekspertów NCEŻ NIZP PZH-PIB.

Piśmiennictwo:

Lichtenstein A.H., Appel L.J., Vadiveloo M., Hu F.B., Kris-Etherton P.M., Rebholz C.M., Sacks F.M., Thorndike A.N., Van Horn L., Wylie-Rosett J.: on behalf of the American Heart Association Council on Lifestyle and Cardiometabolic Health; Council on Arteriosclerosis, Thrombosis and Vascular Biology; Council on Cardiovascular Radiology and Intervention; Council on Clinical Cardiology; and Stroke Council: 2021 Dietary guidance to improve cardiovascular health: a scientific statement from the American Heart Association. Circulation, 2021,144; doi: 10.1161/CIR.0000000000001031