W tej części cyklu Żywność dla szczególnych grup ludności – nowe przepisy w Unii Europejskiej zostaną szczegółowo omówione produkty zbożowe przetworzone i żywność dla dzieci.

Produkty zbożowe przetworzone i żywność dla dzieci to kolejna z grupa żywności uwzględniona w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 609/2013 z dnia 12 czerwca 2013 r. w sprawie żywności przeznaczonej dla niemowląt i małych dzieci oraz żywności specjalnego przeznaczenia medycznego i środków spożywczych zastępujących całodzienną dietę, do kontroli masy ciała (…).

Szczegółowe wymagania dla tej grupy produktów zostaną określone w rozporządzeniu delegowanym Komisji (UE).

W ramach dotychczasowych prac utworzono projekt rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) nr … z dnia …. uzupełniającego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 609/2013 w odniesieniu do szczegółowych wymogów dotyczących składu preparatów do początkowego żywienia niemowląt i preparatów do dalszego żywienia niemowląt oraz informacji na ich temat, a także w odniesieniu do informacji dotyczących żywienia niemowląt i małych dzieci.

Definicje

Zgodnie z zawartą w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 609/2013 definicją, produkty zbożowe przetworzone – oznaczają żywność:

• przeznaczoną do zaspokajania szczególnych potrzeb zdrowych niemowląt odstawianych od piersi oraz zdrowych małych dzieci, stosowaną jako uzupełnienie ich diety lub stosowaną w celu ich stopniowego przystosowania się do zwykłej żywności
• należącą do jednej z następujących kategorii:

• proste produkty zbożowe, które są lub muszą być przygotowane do spożycia poprzez dodanie mleka lub innych odpowiednio odżywczych płynów,
• produkty zbożowe z dodatkiem składników wysokobiałkowych, które są lub muszą być przygotowane do spożycia poprzez dodanie wody lub innego płynu niezawierającego białka,
• makarony stosowane w żywieniu po ugotowaniu w wodzie lub innych odpowiednich płynach,
• sucharki i biszkopty, które mogą być stosowane zarówno do bezpośredniego spożycia, jak i po rozdrobnieniu, z dodatkiem wody, mleka lub innego stosownego płynu;

Z kolei żywność dla dzieci to żywność przeznaczona do spełnienia szczególnych potrzeb zdrowych niemowląt odstawianych od piersi oraz zdrowych małych dzieci, stosowana jako uzupełnienie ich diety lub w celu ich stopniowego przystosowania się do zwykłej żywności, z wyłączeniem:

• produktów zbożowych przetworzonych
• napojów na bazie mleka i podobnych produktów przeznaczonych dla małych dzieci.

Skład

Produkty zbożowe przetworzone i żywność dla dzieci są wytwarzane ze składników, w odniesieniu do których na podstawie ogólnie przyjętych danych naukowych stwierdzono, że są odpowiednie dla niemowląt i małych dzieci.

Wymogi szczegółowe dotyczące składu produktów zbożowych przetworzonych określono w załączniku I do projektu rozporządzenia delegowanego Komisji (UE). Wymogi te dotyczą zawartości zbóż, białka, węglowodanów, tłuszczów, witamin i składników mineralnych, a także pierwiastków śladowych (jeżeli je dodano).

Wymogi szczegółowe dotyczące składu innych produktów objętych ww. projektem rozporządzenia delegowanego określono w załączniku II do tego projektu. Wymogi te dotyczą zawartości białka, węglowodanów, tłuszczów, witamin i składników mineralnych, a także pierwiastków śladowych (jeżeli je dodano).

W ww. projekcie rozporządzenia delegowanego określono również dopuszczalne w produktach zbożowych przetworzonych i żywność dla dzieci poziomy pozostałości substancji czynnych, czyli substancji, w tym mikroorganizmów, wykazujących ogólne lub specyficzne oddziaływanie na organizmy szkodliwe lub na rośliny, części roślin lub na produkty roślinne.

Znakowanie

W znakowaniu produktów zbożowych przetworzonych i żywność dla dzieci przewiduje się obowiązkowe podanie informacji określonych w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności (…), w tym m.in.:

• nazwę żywności;
• wykaz składników;
• wszelkie składniki lub substancje pomocnicze w przetwórstwie (wymienione w załączniku II do rozporządzenia nr 1169/2011 lub uzyskane z substancji lub produktów wymienionych w załączniku II nr 1169/2011 , powodujące alergie lub reakcje nietolerancji, użyte przy wytworzeniu lub przygotowywaniu żywności i nadal obecne w produkcie gotowym, nawet jeżeli ich forma uległa zmianie;
• ilość określonych składników lub kategorii składników;
• ilość netto żywności;
• datę minimalnej trwałości lub termin przydatności do spożycia;
• wszelkie specjalne warunki przechowywania lub warunki użycia;
• instrukcję użycia, w przypadku gdy w razie braku takiej instrukcji odpowiednie użycie danego środka spożywczego byłoby utrudnione;
• informację o wartości odżywczej, przy czym w przypadku produktów zbożowych przetworzonych i żywność dla dzieci informacja ta uwzględnia też zawartości każdej witaminy i każdego składnika mineralnego wymienionych w załącznikach I i II do projektu rozporządzenia delegowanego Komisji oraz znajdujących się w danym produkcie, z wyjątkiem sodu. Dodatkowo informację o wartości odżywczej produktu można również uzupełnić informacjami dotyczącymi ilości dowolnej substancji wymienionej w załączniku do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 609/2013.

Ponadto, zgodnie z projektem rozporządzenia delegowanego, w oznakowaniu produktów zbożowych przetworzonych i żywność dla dzieci przewiduje się zamieszczenie następujących informacji:

• wskazanie wieku, od którego produkt może być stosowany, z uwzględnieniem składu produktu, jego konsystencji oraz innych szczególnych cech. Dla żadnego produktu podany wiek nie może być niższy niż cztery miesiące. W przypadku produktów zalecanych do stosowania od czwartego miesiąca życia można wskazać, że są odpowiednie od tego wieku, chyba że niezależne osoby posiadające kwalifikacje w dziedzinie medycyny, żywienia lub farmacji lub inni specjaliści odpowiedzialni za opiekę nad matką i dzieckiem zalecą inaczej;
• informacje dotyczące obecności glutenu, jeśli określony wiek, od którego produkt może być używany, jest niższy niż sześć miesięcy;
• w stosownych przypadkach wskazówki dotyczące właściwego przygotowania oraz informacja o tym, jak ważne jest postępowanie zgodnie z tymi wskazówkami.

Wprowadzanie do obrotu

Produkty zbożowe przetworzone i żywność dla dzieci mogą być wprowadzane na rynek jedynie pod warunkiem, że są zgodne z rozporządzeniem delegowanym Komisji (UE).

Należy podkreślić, iż ze względu na wątpliwości dotyczące niektórych kwestii, np. maksymalnego poziomu węglowodanów dodawanych do prostych produktów zbożowych, obecnie trwają prace nad przygotowaniem nowego projektu aktu delegowanego Komisji (UE) uzupełniającego rozporządzenie (UE) nr 609/2013 w odniesieniu do szczegółowych wymogów dotyczących składu produktów zbożowych przetworzonych i żywności dla dzieci oraz informacji na ich temat.