Pierwsze zgłoszenie patentowe w tej dziedzinie zostało opublikowane już w 2007 r. Potentatami w tej dziedzinie są firmy z rynku chińskiego. Na rynku pojawiły się już pierwsze drukarki czekoladowe i „deserowe”. Niektórzy pionierzy tej technologii przewidują, że żywność 3D może zrewolucjonizować sposób produkcji żywności w ciągu najbliższych 10 do 20 lat.

Jednym z pierwszych komercyjnych zastosowań druku 3D do żywności o znaczącej skali jest oferta holenderskiej sieci supermarketów (The Albert Hejin Supermarket), w których przygotowywane są na miejscu trójwymiarowe ozdoby czekoladowe do tortów. Czekolada jest środkiem spożywczym, któremu względnie łatwo można nadawać pożądane kształty w przeciwieństwie do druku wieloskładnikowych i skomplikowanych środków spożywczych jak lody, pizza, makarony, lizaki, gumy do żucia oraz wiele innych, obecnie testowanych przez entuzjastów nowych technik produkcji żywności.

Poza możliwościami nadawania nowych kształtów żywności, druk 3D oferuje potencjalne korzyści na gruncie przetwarzania żywności. W przyszłości w druku żywności upatruje się m.in. możliwości personalizowania jej wartości odżywczej pod kątem potrzeb żywieniowych szczególnych grup konsumentów, jak np. sportowcy, kobiety w ciąży, osoby starsze, czy też pacjenci, którzy ze względu na chorobę nie mogą pokryć zapotrzebowania spożywając normalną żywność.

Innowacyjność drukarek do żywności może ułatwić dostosowywanie żywności pod kątem konsystencji lub indywidualnych preferencji smakowych konsumentów (np. dzieci niejadki, pacjenci).

Jednym z obszarów zainteresowań jest również wykorzystanie żywności wytworzonej w technologii druku 3D w trudnych, a niekiedy nawet ekstremalnych warunkach (np. żywność w środkach komunikacji powietrznej, żywność dla astronautów i żołnierzy).

Branża żywności 3D może wpłynąć na rozwój alternatywnych składników żywności, w tym zarówno dodatków i substancji pomagających w przetwarzaniu żywności, jak również substancji stanowiących bazę takiej żywności i źródło zawartych w niej składników odżywczych.

W pierwszej kolejności rozwój technologii może być szczególnie interesujący dla mniejszych przedsiębiorstw ze względu na produkcję żywności na mniejszą skalę, jednak bardziej spersonalizowaną względem klientów. Oczekiwania względem zastosowań druku 3D do żywności są bardzo duże. Aby możliwe stało się tworzenie struktur i kompozycji niemożliwych lub bardzo trudnych do uzyskania na drodze tradycyjnych metod produkcji żywności – potrzeba jeszcze wielu badań. Niemniej jednak z niektórych źródeł wynika, że niedrogie drukarki żywności 3D będą powszechnie dostępne w przeciągu kilku lat.

Obecnie do najważniejszych wyzwań w tej gałęzi przemysłu spożywczego zalicza się np.:

• potrzebę dopracowania technologii umożliwiających tworzenie konsystencji, zapewniających precyzyjną aplikację podczas druku i zachowanie kształtu po wydrukowaniu,
• opracowanie systemów druku dla wieloskładnikowych środków spożywczych wymagających dodatkowej obróbki z użyciem tradycyjnych procesów przygotowywania żywności jak np. gotowanie, pieczenie,
• dopracowanie mieszanek stosowanych w druku pod kątem cech organoleptycznych żywności 3D (głównie smaku i aromatu);
• poprawę szybkości druku przy zachowaniu pożądanej precyzji,
• możliwość komercjalizacji na dużą skalę ze względu na ograniczenia wynikające np. ze względnie wysokiego kosztu dla przeciętnego gospodarstwa domowego.

Obecnie praktyczne zastosowanie druku 3D jest szczególnie widoczne w branży cukierniczej, oferta jest adresowana zarówno do klienta indywidualnego, jak również branży HoReCa.

Druk 3D ma również pewne praktyczne zastosowanie w produkcji opakowań do żywności oraz suplementów diety. Dla wielu gałęzi przemysłu spożywczego technologia druku żywności 3D to jednak perspektywa odległej przyszłości. Przedsiębiorcy wdrażający druk 3D nie mogą zapominać, że do tego rodzaju środków spożywczych lub materiałów opakowaniowych, zastosowanie mają te same przepisy prawna unijnego jak w przypadku ich konwencjonalnych odpowiedników.

W przyszłości technologia druku żywności 3D może dostarczyć nowych, wyjątkowych pod wieloma względami produktów. Jednocześnie pomimo, że konsumenci coraz częściej poszukują innowacji, to paradoksalnie przeszkodą dla dynamicznego rozwoju żywności 3D mogą być nie tyle przeszkody technologiczne, co obecne preferencje konsumentów (żywność naturalna, niskoprzetworzona, ekologiczna) oraz obawy dotyczące wartości odżywczej czy bezpieczeństwa niektórych propozycji tego rodzaju żywności (np. mięso 3D).