Cukrzyca, szczególnie typu 2, jest jedną z najczęściej występujących chorób cywilizacyjnych. Na jej powstanie mają ogromny wpływ nieprawidłowa dieta i siedzący tryb życia.
– Jeśli zwalczymy otyłość, wyeliminujemy problem cukrzycy – twierdzi prof. dr hab. Mirosław Jarosz, dyrektor Instytutu Żywności i Żywienia (IŻŻ). – Prawidłowa dieta w walce z cukrzycą ma kluczowe znacznie.
– Opracowaliśmy skuteczne narzędzia do walki z otyłością – mówi prof. Jarosz. – W ramach kilkuletniego projektu „Zapobieganie nadwadze i otyłości oraz chorobom przewlekłym poprzez edukację społeczeństwa w zakresie żywienia i aktywności fizycznej”, znanego szerzej pod hasłem Zachowaj Równowagę, opracowaliśmy pierwszy kompleksowy program, który wskazuje właściwy kierunek działań w skutecznej walce z nadwagą i otyłością. Należy pamiętać, że otyłość to nie tylko defekt estetyczny, lecz przede wszystkim groźna choroba i główna przyczyna wielu innych chorób, takich jak: cukrzyca typu 2, choroby układu sercowo-naczyniowego (udar mózgu, nadciśnienie tętnicze), nowotwory złośliwe (rak jelita grubego, sutka, gruczołu krokowego) czy kamica żółciowa.
Nadwaga i otyłość to obecnie największe zagrożenie zdrowotne na świecie. Według niedawno opublikowanych prognoz WHO epidemia otyłości będzie w kolejnych latach szybko narastać – także w Polsce. Polska awansowała do niechlubnej czołówki najbardziej otyłych populacji w Europie. Z problemem nadmiernej masy ciała zmaga się już blisko 60 proc. dorosłych Polaków, a drastyczny wzrost otyłości obserwuje się także u dzieci i młodzieży. Co zatem możemy i powinniśmy zrobić, aby powstrzymać falę otyłości?
Lekarze i dietetycy ostrzegają przed lekceważeniem nadwagi i otyłości, zwłaszcza u dzieci i młodzieży. Podkreślają, że dzięki długofalowym, prowadzonym na ogólnopolską skalę działaniom skierowanym do całego społeczeństwa IŻŻ znalazł odpowiedź na to pytanie.
− Realizowany przez nas projekt pokazuje, że dobrze prowadzona, kompleksowa edukacja społeczna – wspierana przez konkretne działania skierowane do kobiet w ciąży, dzieci i młodzieży, osób z nadmierną masą ciała oraz ogółu konsumentów – to najlepszy sposób na ograniczenie występowania nadwagi i otyłości.
Wiedza na temat szkodliwych skutków nadmiernej masy ciała powinna być przekazywana jak największej liczbie osób. O problemie nadwagi i otyłości trzeba stale rozmawiać, ponieważ jest to ogromne zagrożenie zdrowotne, z którego konsekwencji, niestety, nie wszyscy zdają sobie sprawę − twierdzi prof. M. Jarosz.
Jadłospis dla osoby z cukrzycą
W leczeniu cukrzycy olbrzymie znaczenie ma odpowiednia dieta. Naukowcy Instytutu Żywności i Żywienia opracowali siedem prostych zaleceń żywieniowych, które mogą pomóc chorym na cukrzycę typu 2.
– Osoba z cukrzycą musi myśleć o tym, co je. Trzeba wypracować sobie schematy, zdobyć wiedzę o reakcjach swojego organizmu. Nie jest to jednak dieta polegająca jedynie na samych ograniczeniach. To najzdrowszy sposób żywienia, jaki może sobie podarować człowiek. Stosując ją, robimy dla swojego organizmu to, co najlepsze. – mówi mgr inż. Aleksandra Cichocka, specjalistka ds. żywienia w chorobach dietozależnych z Instytutu Żywności i Żywienia. – W diecie osoby z cukrzycą należy zwracać uwagę na węglowodany, ich udział powinien wynosić ok. 45 proc. całkowitej ilości energii. Należy ograniczyć tłuszcze nasycone, zawarte głównie w tłuszczach zwierzęcych. Zachęcamy pacjentów, aby uwzględniali w swojej diecie ryby, jedli często warzywa, najlepiej surowe. W spożywaniu owoców należy zachować duży umiar, ponieważ zawierają one znaczne ilości cukru – dodaje A. Cichocka.
W IŻŻ opracowaliśmy siedem prostych zaleceń żywieniowych mogących pomóc chorym na cukrzycę typu 2. Są one zgodne ze stanowiskiem Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego i Światowej Federacji Diabetologicznej.
Światowy Dzień Walki z Cukrzycą to również Dzień Seniora. W Polsce przybywa seniorów. O tym, że nasze społeczeństwo starzeje się bardzo szybko, świadczą najnowsze prognozy demograficzne. Według wyliczeń GUS, w 2050 r. osoby w wieku poprodukcyjnym stanowić już będą 32,7 proc. społeczeństwa. Troska o zdrowie osób w starszym wieku powinna znaleźć się więc w centrum zainteresowania zdrowotnego. Dlatego też tej tematyce poświęcony będzie III Narodowy Kongres Żywieniowy.
– Pamiętajmy, że już w fazie życia płodowego dziecka rozwijają się predyspozycje do rozwoju chorób układu sercowo-naczyniowego, miażdżycy, udaru i chorób degeneracyjnych układu nerwowego (choroby Alzheimera czy demencji). Dlatego tak ważne jest prawidłowe odżywianie się kobiet w ciąży i walka z otyłością i nadwagą wśród dzieci i młodzieży – podkreśla prof. M. Jarosz. – Zdrowe dziecko, to zdrowy senior w przyszłości.