Czego brakuje w dietach dzieci w wieku przedszkolnym?

Oceniając żywienie polskich dzieci w wieku 4 lat, zarówno uczęszczających, jak i nieuczęszczających do przedszkola, na podstawie badania ogólnopolskiego przeprowadzonego w  2005 r. przez Instytut Żywności i Żywienia^**, w porównaniu do obowiązujących norm żywienia (2011), stwierdzono wysoki odsetek dzieci spożywających w niedostatecznej ilości witaminy i składniki mineralne. Spośród składników mineralnych największe niedobory dotyczyły potasu, żelaza i wapnia. Aż 78% dzieci żywiących się w przedszkolu i 75% dzieci żywiących się w domu miało niedobory potasu. U około 48% dzieci, niezależnie od rodzaju żywienia, występowały niedobory wapnia. Także 48% dzieci o żywieniu domowym i nieco mniejszy odsetek o żywieniu przedszkolnym miało niedobory żelaza.

W przypadku witamin w dietach dzieci obserwowano największe niedobory witaminy D, folianów, witaminy E i C. Aż u 99% dzieci, niezależnie od sposobu żywienia, występowały w dietach niedobory witaminy D.

Co występuje w nadmiarze w dietach dzieci w wieku przedszkolnym?

Zbyt wysokie spożycie sodu (główne źródło – sól) stwierdzono zarówno u dzieci żywionych tylko w domach, jak i  tych żywionych w przedszkolu. Tylko 5% dzieci o żywieniu przedszkolnym i 10% dzieci o żywieniu domowym spożywało sól na zalecanym przez WHO poziomie 5 g/dziennie.

W badaniach wykazano, że 70% dzieci w wieku przedszkolnym, spożywa dużą  ilość tłuszczów ogółem (> 30% E*). Co więcej, nasyconych kwasów tłuszczowych (pochodzenia zwierzęcego) w większej ilości niż zalecane 10% E* spożywało ponad 90% z nich. Zastrzeżenia wzbudza również większe spożycie cukru (> 10% E^*) przez ponad 98% dzieci.

Taki mało prozdrowotny sposób żywienia najmłodszych sprzyja rozwojowi otyłości i innych chorób na tle wadliwego żywienia. Niekorzystnie też wpływa na spożycie ważnych dla rozwoju i zdrowia dzieci składników mineralnych i witamin, których niedobory obserwowano w tym badaniu wśród dużego odsetka dzieci. Wiąże się to ze stwierdzonym ryzykiem małego spożycia wartościowych składników pokarmowych w dietach. Podsumowując, trzeba zwrócić uwagę osób zajmujących się żywieniem, że stwierdza się wysoki odsetek dzieci niedostatecznie spożywających w diecie podstawowe witaminy i składniki mineralne, zarówno wśród tych nieuczęszczających, jak i uczęszczających do przedszkola. Istotnie wyższy odsetek przedszkolaków miał niedobory witaminy D i wyższe spożycie potasu oraz witaminy E.

Czy wiesz, że…

Zgodnie z badaniami prowadzonymi przez Instytut Żywności i Żywienia (2005) wśród dzieci uczęszczających do przedszkoli, obserwuje się występowanie mniejszego odsetka dzieci o nadmiernej masie ciała w porównaniu do dzieci  przebywających tylko w domach. W obu grupach nie stwierdzano istotnych różnic w zawartości energii, prawdopodobnie zatem dzieci przedszkolne miały większy wydatek energii w postaci aktywności ruchowej, co wpływało na zmniejszone nasilenie nadwagi i otyłości w tej grupie.

^*E – energia ogółem

^**Charzewska J. (2011). Rekomendacje dla realizatorów żywienia z zakresu zasad prawidłowego żywienia w przedszkolach, Warszawa: IŻŻ.