Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej | Żywienie dzieci w wieku 1-3 lat
Wyszukiwarka
Home 9 Dzieci i młodzież 9 Dzieci 0-3 9 Żywienie dzieci w wieku 1-3 lat

Żywienie dzieci w wieku 1-3 lat

Autor

Rozszerzanie diety niemowlęcia zgodnie ze schematem żywienia niemowląt, czyli wprowadzanie do jadłospisu różnych produktów oraz zmiana ich konsystencji, ułatwia płynne przejście w 1. roku życia do diety tzw. stołu rodzinnego. Już po 9 miesiącu życia w przypadku karmienia dziecka piersią dąży się do podaży 3-4 posiłków uzupełniających (np. śniadanie, zupa, 2 danie, podwieczorek) i 1-2 jedzonych samodzielnie przekąsek (np. cząstka warzywa, owocu lub chleba). Przy karmieniu sztucznym powinny być to nawet 4-5 posiłki i 1-2 przekąski. Bardzo ważne jest, żeby dieta stołu rodzinnego spełniała kryteria zdrowej diety, czyli:
Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej | Żywienie dzieci w wieku 1-3 lat
  • zróżnicowanie – posiłki przygotowywane są z udziałem warzyw, owoców, produktów zbożowych, chudych mięs, tłustych ryb, jaj, produktów mlecznych, warzyw strączkowych, olejów roślinnych, orzechów i nasion,
  • przewaga gotowania na parze lub wodzie, duszenie i pieczenie (zamiast smażenia),
  • stosowanie naturalnych przypraw, w tym ziołowych i warzywnych w rozsądnych ilościach,
  • ograniczenie wykorzystywania produktów wysokoprzetworzonych oraz jedzenia gotowych przekąsek słonych i słodkich,
  • woda mineralna niskozmineralizowana jako dominujący płyn.

Im dieta innych członków rodziny jest zdrowsza, tym jest bardziej odpowiednia dla małego dziecka. Kontynuowane są prawidłowe zachowania i nawyki żywieniowe co sprzyja zdrowiu w późniejszym życiu. 

Normy żywienia określają wartości odżywcze, które powinien spełniać jadłospis w poszczególnych fazach życia (tabela 1). Odpowiednią podaż składników odżywczych weryfikuje się również na podstawie masy i wysokości ciała dziecka, które nanoszone są na siatki centylowe przygotowane dla wieku i płci. O nieprawidłowościach będą świadczyły niedobór lub nadmiar masy ciała oraz niedobór wysokości (długofalowe niedobory energii i białka).

 

Tabela 1. Wartości odżywcze diety dzieci w wieku 1-3 lat (podane na dobę).

 

ENERGIA 1000-1300 kcal

BIAŁKO

TŁUSZCZ

WĘGLOWODANY

Wartości gramowe

1,17-1,10 g/ kg masy ciała

33-44 g

Powyżej 130 g

Wartości procentowe (procent energetyczności diety)

Dzieci 12-24 miesiąc:

5-15%

 

Dzieci 24-36 miesiąc:

10-20%

30-40%

45-65%

Dodatkowe zalecenia

 

Ograniczenie podaży: nasyconych kwasów tłuszczowychtypu trans

 

Odpowiednia podaż:

nienasyconych kwasów tłuszczowych z rodziny omega-3 (do 2 roku życia 100 mg DHA i powyżej 250 mg DHA i EPA)

Do 10% energetyczności z węglowodanów prostych

 

Do 5% energetyczności z cukrów wolnych

 

Co najmniej 10g błonnika

Źródła

Zwierzęce: mięso, ryby, jaja, mleko i produkty mleczne

 

Roślinne: warzywa strączkowe, orzechy, nasiona

Dodatkowe: masło, oleje roślinne

 

Tłuszcze naturalnie występujące w produktach: mięsie, rybach i nabiale oraz orzechach i nasionach

Warzywa i owoce

 

Produkty zbożowe (pieczywo, kasze, ryż, makaron, naturalne płatki, wyroby mączne)

 

 

 

Po skończeniu 12 miesięcy dziecko nie powinno już pić z butelki ze smoczkiem, a z otwartego kubka. Specjaliści nie zalecają również stosowania kubków niekapków, ewentualnie w okresie przejściowym do 1. roku życia (są o tyle wygodne, że nie pozwalają na wylewanie płynu, ale ich stosowanie może wiązać się z wieloma skutkami ubocznymi). Można podawać już dziecku mleko krowie, ale nie więcej niż 500 ml dziennie i nie powinno mieć zmniejszonej zawartości tłuszczu. Mleka modyfikowane typu Junior (z cyferkami 3 i 4) nie muszą być stosowane, literatura nie wskazuje na ich przewagę w karmieniu dzieci w tej grupie wiekowej. Jako dodatek tłuszczowy można stosować masło i oleje roślinne. Nie zaleca się podaży podrobów. Nadal powinno ograniczać się podaż soli i cukru. Do 24 miesiąca życia kształtuje się umiejętność gryzienia oraz utrwalają się preferencje smakowe, dlatego warto ciągle je wspierać i rozwijać.

U dzieci około 20 miesiąca życia może wystąpić neofobia, czyli czasowa niechęć do jedzenia wybranych produktów i potraw. Odmowa może dotyczyć każdego produktu i wystąpić na sam jego widok. U wrażliwych sensorycznie dzieci reakcja może być bardziej nasilona, a grupa odrzuconych produktów większa. Na szczęście jest to etap przejściowy, ale maksymalnie może trwać do 6 roku życia.

 

 

 

Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej | Żywienie dzieci w wieku 1-3 lat

Autorzy infografiki: mgr Marcelina Przeździęk, neurologopeda oraz mgr Ewa Ehmke vel Emczyńska – Seliga, dietetyk.

  1. Szajewska H., Socha P., Horvath A. i in.: Zasady żywienia zdrowych niemowląt. Zalecenia Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci. Standardy Medyczne. Pediatria; 2014. 11: 321-338.
  2. Harris G., Mason S.: Are There Sensitive Periods for Food Acceptance in Infancy? Curr Nutr Rep. 2017; 6(2): 190–196.
  3. Jarosz M. [red.]: Normy żywienia dla populacji Polski. Instytut Żywności i Żywienia, Warszawa; 2017.
  4. Sealy P.A. et al.: Caregiver self-report of children’s use of sippy cup among children 1 to 4 years of AGD. Journal of Pediatric Nursing 2011; 26(3): 200-5
  5. Keim S.A. et al.: Injuries associated with bottles, pacifiers, and sippy cups in the United States, 1991-2010. Pediatrics 2012; 129(6): 1104-10.
  6. Ben-Avraham S. et al.: Bottle and sippy cup use is associated with diet energy intake in toddlers. Matern Child Nutr. 2015; 11(4): 845-58.
  7. Compton R.: Opportunities to increase prevention in dentistry. The Journal of Dental Hygiene 2015; 89(1): 30-32.
  8. Sorenson L.J. et al.: Parent’s knowlegde of children’s oral health and their ability to retain information. Nevada Journal of Public Health 2015; 10-20.
  9. American Academy of Pediatrics: Maintaining and improving the oral health of young children. Pediatrics 2014; 134(6).
  10. A join statement of Health Canada, Canadian Paediatric Society, Dietitians of Canada, and Breastfeeding Committee for Canada: Nutrition for Health Term Infants: Recommendations from 6 to 24 months. 2015

0 komentarzy

Inne nowości z kategorii Dzieci i młodzież: