Aronia – cierpka jagoda na zdrowie
Cierpki smak zdrowia
Aronia w Kanadzie i wschodnich stanach USA, skąd pochodzi, nazywana jest cierpką jagodą.
Jej owoce zawierają składniki o właściwościach antyoksydacyjnych (antocyjany, flawonole, fenolokwasy, garbniki), witaminy (C, B2, B6, E, P, PP) oraz składniki mineralne (Mo, Mn, Cu, B, I, Co). Z punktu widzenia zdrowotnego, najważniejszym składnikiem aronii są polifenole, obdarzone silnym potencjałem prozdrowotnym. Ich zawartość w aronii czarnoowocowej jest nawet czterokrotnie wyższa niż w czarnych porzeczkach czy borówkach, uchodzących za skarbnicę polifenoli.
Spożycie aronii może wiązać się ze zmniejszonym ryzykiem wystąpienia chorób układu sercowo-naczyniowego (obniżenie ciśnienia tętniczego krwi, obniżenie poziomu cholesterolu), chorób nowotworowych, cukrzycy typu II i choroby wrzodowej żołądka.
„Eko” jagoda
Aronia może być postrzegana jako „proekologiczny” gatunek krzewów. Posiada bowiem wysoką tolerancję na choroby i działanie szkodników, a co za tym idzie nie wymaga masowego używania pestycydów. Owoce charakteryzują się małą skłonnością do kumulacji metali ciężkich, takich jak: kadm, ołów, arsen, cyna, a także azotanów i pestycydów.
Wykorzystywanie aronii
Owoce aronii, z uwagi na specyficzny kwaśno-cierpki smak, rzadko spożywane są na surowo i wykorzystywane są głównie do przetwórstwa. A szkoda. W wytłokach poprodukcyjnych znajduje się cała masa prozdrowotnych substancji, które najczęściej nie są spożywane. Podstawowym sposobem przerobu aronii jest tłoczenie moszczu i wytwarzanie koncentratu, będącego półproduktem do produkcji soków, dżemów i galaretek. Otrzymany koncentrat służy również jako barwnik do soków z innych owoców oraz czerwonego wina. Owoce aronii są używane również do produkcji suszy, wchodzących w skład mieszanek herbacianych i ziołowych, a także do sporządzania nalewek i innych alkoholi.
Cenne odpadki
Wytłoki pozostałe po procesach przetwórczych, są niezwykle cenne z uwagi na wysoką zawartość antocyjanów (która może sięgać nawet 66% całkowitej zawartości tych związków w owocach aronii) i błonnika pokarmowego. W związku z tym, dąży się do ich dalszego zagospodarowania, m.in. w formie surowców do produkcji barwników, przetworów mięsnych i piekarniczych.
Czy wiesz że:
- Owoce aronii dojrzewają od końca sierpnia do połowy września. Zebrane po przymrozkach są słodsze i mniej cierpkie.
- Przechowywane w warunkach chłodniczych wraz z szypułkami mogą przeczekać nawet całą zimę.
- Przetwarzanie i mrożenie osłabia cierpki smak aronii, jest więc szansa, że w tej formie znajdą więcej zwolenników.
- Surowce spożywcze pochodzenia roślinnego. SGGW. Pod red. Krystyny Świetlikowskiej. Warszawa; 2006.
- Białek M., Rutkowska J., Hallmann E.: Aronia czarnoowocowa (aronia melanocarpa) jako potencjalny składnik żywności funkcjonalnej; Żywność. Nauka. Technologia. Jakość; 2012. 6 (85). 21-30.
- Sikora J., Markowicz M., Mikiciuk-Olasik E.: Rola i właściwości lecznicze aronii czarnoowocowej w profilaktyce chorób cywilizacyjnych; Bromat. Chem. Toksykol – XIII; 2009. 1. str. 10-17.
