Autor mgr Monika Korólczyk-Kowalczyk | 29.04.2024 | Zasady zdrowego żywienia
Substancje znane od lat
W dzisiejszym zabieganym świecie, pełnym stresu i presji, poszukiwanie naturalnych rozwiązań poprawiających kondycję fizyczną i psychiczną stało się priorytetem dla wielu osób. Jednym z odkryć w dziedzinie zdrowego stylu życia są adaptogeny. Te naturalne substancje roślinne odgrywają istotną rolę w odnawianiu równowagi organizmu, pomagając mu dostosować się do różnych wyzwań i stresorów. Wiele roślin uznawanych dzisiaj za adaptogeny było często stosowane w starożytnych systemach medycznych, takich jak ajurweda w Indiach, medycyna chińska, medycyna tybetańska czy ziołolecznictwo ludów syberyjskich. W tych kulturach rośliny takie jak żeń-szeń, ashwagandha, rhodiola czy eleutherococcus były używane w celu wspierania zdrowia, zwiększenia wydolności fizycznej i umysłowej oraz wzmocnienia odporności organizmu.
Czym są adaptogeny
Adaptogeny to grupa roślinnych substancji aktywnych, które mają zdolność wspomagania organizmu w radzeniu sobie ze stresem fizycznym, emocjonalnym i środowiskowym, jednocześnie minimalizując negatywne skutki działania stresu na ciało. Są to zwykle zioła, grzyby lub korzenie, które wspierają adaptację organizmu do zmieniających się warunków. Adaptacja to proces, w którym organizm dostosowuje się do zmieniających się warunków środowiska w celu przetrwania i utrzymania homeostazy, czyli wewnętrznej równowagi. Jest to fundamentalny mechanizm, który pozwala organizmom przystosować się do różnorodnych czynników zewnętrznych, takich jak zmiany temperatury, dostępność pokarmu czy stres różnego pochodzenia. Wraz z rozwojem nauki i medycyny w XIX i XX wieku, zainteresowanie adaptogenami zaczęło rosnąć, również w świecie zachodnim.
Obecnie adaptogeny są szeroko dostępne na rynku suplementów diety i stały się popularne wśród osób poszukujących naturalnych sposobów poprawy zdrowia i ogólnej kondycji organizmu. Są one stosowane zarówno jako środki wspomagające odporność, jak i w celu redukcji stresu, poprawy wydolności fizycznej i umysłowej oraz łagodzenia objawów różnych schorzeń. Mechanizm działania adaptogenów jest wieloaspektowy. Adaptogeny mogą wpływać na regulację stężenia hormonów, takich jak kortyzol, adrenalina i noradrenalina. W przypadku stresu adaptogeny mogą zmniejszyć wydzielanie kortyzolu, który jest hormonem stresu, a jednocześnie zwiększyć stężenia hormonów stymulujących przeciwdziałanie stresowi, takich jak kortykotropina. Mogą również wpływać na redukcję zmęczenia poprzez zwiększenie wydolności fizycznej i psychicznej. Mechanizm ten może być związany z regulacją metabolizmu energetycznego, poprawą przepływu krwi oraz zmniejszeniem stanów zapalnych, które mogą przyczyniać się do zmęczenia.
Najczęściej stosowane adaptogeny
Żeń-szeń (Panax ginseng) to jedno z najbardziej znanych adaptogennych ziół. Jest to roślina wieloletnia o korzeniu w kształcie ludzkiej postaci, stąd też nazwa „żeń-szeń”, która w chińskim oznacza „człowiek korzeń”. Korzeń żeń-szenia zawiera aktywne składniki, takie jak ginsenozydy i ginsenoidy, które są uważane za główne substancje bioaktywne odpowiedzialne za korzystne działanie dla zdrowia. Może być stosowany przez sportowców oraz osoby aktywne fizycznie w celu zwiększenia wytrzymałości, poprawy sprawności fizycznej i redukcji zmęczenia. Żeń-szeń jest uważany za substancję wspierającą odporność organizmu. Pomaga też w walce z infekcjami i chorobami. Może mieć pozytywny wpływ na funkcje poznawcze, takie jak pamięć, koncentracja i uwaga. Tę substancję można znaleźć w niektórych produktach spożywczych, takich jak napoje energetyzujące, herbaty, suplementy diety oraz niektóre potrawy kuchni azjatyckiej. Jednakże, ilość żeń-szenia zawarta w żywności może być niewystarczająca, aby uzyskać terapeutyczne efekty. Z tego powodu suplementacja jest preferowaną formą spożycia.
Ashwagandha (Withania somnifera), znana również jako wiązanka indyjska lub żeń-szeń indyjski, to roślina z rodziny psiankowatych, pochodząca z Indii, Bliskiego Wschodu i północnej Afryki. Jej korzeń i liście są wykorzystywane ze względu na bogactwo bioaktywnych substancji, takich jak witaminy, składniki mineralne, alkaloidy i glikozydy steroidowe, którym przypisuje się właściwości zdrowotne. Jest szeroko stosowana w ajurwedzie i tradycyjnej medycynie indyjskiej. Jej popularność na całym świecie wzrasta ze względu na swoje potencjalne korzyści zdrowotne. Ashwagandha pomaga w redukcji stresu i poprawia jakość snu. Może wspomagać pamięć, koncentrację i zdolności poznawcze. Jest stosunkowo rzadko spotykana w żywności, chociaż czasami można ją znaleźć w niektórych herbatach, napojach energetyzujących i suplementach diety. Jednakże, aby uzyskać odpowiednią dawkę aktywnych substancji, zazwyczaj stosuje się ashwagandhę w postaci ekstraktów lub suplementów. Może być zalecane osobom dorosłym, które doświadczają stresu, problemów ze snem, lub chcących poprawić funkcje poznawcze.
Rhodiola, znana również jako roślina złotego korzenia (Rhodiola rosea), to bylina z rodziny mleczykowatych, występująca głównie w obszarach górskich Europy, Azji i Ameryki Północnej. Od wieków wykorzystywana w tradycyjnej medycynie, zwłaszcza w krajach skandynawskich i rosyjskich. Badania sugerują, że rhodiola może zwiększać wytrzymałość, poprawiać funkcje poznawcze i koncentrację oraz zmniejszać uczucie zmęczenia. Zazwyczaj nie znajduje się w żywności, ponieważ jest to roślina rzadko używana w kuchni. Jednakże, ekstrakty z rhodioli są dostępne w postaci suplementów diety, napojów energetyzujących i preparatów ziołowych.
Eleutherococcus, znany również jako żeń-szeń syberyjski to roślina z rodziny araliowatych, pochodząca z Syberii i Dalekiego Wschodu. Jest to bylina o długiej historii stosowania w tradycyjnej medycynie, zwłaszcza w medycynie chińskiej i rosyjskiej. Eleutherococcus jest znany ze swoich właściwości adaptogennych, pomagając organizmowi w radzeniu sobie ze stresem fizycznym i psychicznym oraz zwiększając wytrzymałość i energię. Może zmniejszać uczucie zmęczenia i poprawiać ogólne samopoczucie. Ekstrakty z eleutherococcus są dostępne w postaci suplementów diety, napojów energetyzujących i preparatów ziołowych.
Działanie adaptogenów
Adaptogeny, jak żeń-szeń, ashwagandha, rhodiola czy eleutherococcus, są substancjami roślinnymi wykazującymi zdolność do wspierania organizmu w radzeniu sobie ze stresem i regulacji homeostazy. Osoby, które doświadczają przewlekłego stresu fizycznego, psychicznego lub emocjonalnego, mogą korzystać z adaptogenów w celu łagodzenia jego skutków i poprawy samopoczucia. Mogą być pomocne dla osób aktywnych fizycznie, które chcą zwiększyć wytrzymałość, poprawić regenerację i osiągi sportowe.
Pomimo wielu potencjalnych korzyści zdrowotnych, stosowanie adaptogenów może nie być bezpieczne dla każdego. Adaptogeny mogą wchodzić w interakcje z lekami i prowadzić do niepożądanych skutków ubocznych lub zmniejszać skuteczność leczenia. Niektóre osoby mogą doświadczyć działań niepożądanych, takich jak nudności, bóle głowy, biegunka czy reakcje alergiczne. Osoby cierpiące na schorzenia przewlekłe, takie jak cukrzyca, nadciśnienie tętnicze czy zaburzenia hormonalne, powinny skonsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem tego typu suplementacji.
Adaptogeny stanowią obiecującą grupę substancji naturalnych, które mogą wspomagać zdrowie fizyczne i psychiczne poprzez regulację reakcji organizmu na stres. Pomimo obiecujących wyników badań, konieczne są dalsze badania, zwłaszcza w obszarze zrozumienia mechanizmów działania adaptogenów oraz ich skuteczności w różnych warunkach klinicznych.
Podsumowanie
Adaptogeny, choć mogą być korzystne, powinny być traktowane jako dodatek do zdrowej diety. Najważniejszym elementem zdrowego stylu życia są właściwe nawyki żywieniowe, regularna aktywność fizyczna, sen oraz regeneracja. Dieta bogata w warzywa, owoce, pełnoziarniste produkty zbożowe, zdrowe tłuszcze i białka jest kluczowa dla utrzymania dobrego zdrowia. Zaleca się, aby posiłki komponować na podstawie modelu Talerza Zdrowego Żywienia. Regularna aktywność fizyczna wspomaga nie tylko kondycję fizyczną, ale także redukuje stres i poprawia nastrój. Odpowiedni sen jest niezbędny dla regeneracji organizmu i funkcjonowania mózgu.
Piśmiennictwo
- Panossian A., Bjørn Knudsen A.: Revisiting Adaptogens: A Current Review of Their Clinical Applications and Safety. Journal of Ethnopharmacology. 2021; 280, 114285.
- Szczepanowska A., Obmińska-Mrukowicz B.: Adaptogens in Experimental Autoimmune Encephalomyelitis and the Study of Their Anti-Inflammatory Effects in Microglia Cells In Vitro. 2020; 12(10), 3162.
- Aslanyan G., Amroyan E., Gabrielyan E., Nylander M., Wikman G., Panossian A.: Double-blind, placebo-controlled, randomised study of single dose effects of ADAPT-232 on cognitive functions. 2010; 17(7), 494-499.
- Panossian A., Wikman G., Kaur P.: A randomized, double-blind, placebo-controlled study of the effects of Rhodiola rosea root extract on athletic performance. International Journal of Sport Nutrition and Exercise Metabolism. 2010; 20(2), 715-725.
- Panossian, A., & Sevastyanova, I. (red.): Sustaining Homeostasis with Adaptogens: Integrating Nutrition, Herbal Medicine, and Physiology. CRC Press; 2018.
- Chandrasekhar K., Kapoor J., Anishetty S.: A prospective, randomized double-blind, placebo-controlled study of safety and efficacy of a high-concentration full-spectrum extract of ashwagandha root in reducing stress and anxiety in adults. Indian J Psychol Med. 2012 Jul;34(3):255-62.
- Panossian A., Wikman G., Sarris J.: Rosenroot (Rhodiola rosea): traditional use, chemical composition, pharmacology and clinical efficacy. 2010 Jun;17(7):481-93.
Autor dr Katarzyna Wolnicka | 16.12.2021 | Zasady zdrowego żywienia
Rynek suplementów diety
Rynek suplementów diety w 2021 roku osiągnął wartość 6 mld złotych. Badania rynku wykazują, że popularność niektórych suplementów diety wzrosła w czasie pandemii i dotyczyła głównie preparatów wzmacniających odporność – najczęściej z witaminą D, cynkiem i witaminą C. Według danych z ARC Rynek głównymi powodami stosowania suplementów przez konsumentów są w następującej kolejności: profilaktyka, osłabienie, chęć poprawy stanu skóry i włosów, zalecenia lekarza, choroba, sport, uzupełnianie niedoborów, chęć obniżenia masy ciała. Według sondażu ARC Rynek, przeprowadzonego jesienią 2020 roku 64 proc. dorosłych zażywało suplementy diety w ciągu ostatnich 12 miesięcy, większość regularnie. Tylko co trzecia osoba stosowała je po konsultacji z lekarzem.
Co to są suplementy diety?
Suplementy diety mogą zawierać witaminy, składniki mineralne, zioła, enzymy, błonnik, wyciągi roślinne, aminokwasy, antyoksydanty i inne substancje. Są one produkowane i sprzedawane w różnej formie – kapsułek, tabletek, drażetek, saszetek z proszkiem, ampułek z płynem, butelek z kroplomierzem czy w innych podobnych postaciach. Celem suplementów diety jest uzupełnienie normalnej diety. Stanowią skoncentrowane źródło witamin lub składników mineralnych lub innych substancji wykazujących efekt odżywczy lub inny fizjologiczny.
Z a s a d y stosowanie suplementów diety:
Nie zaleca się stosowania suplementów w celu zapobiegania chorobom. Należy dążyć do zaspokojenia potrzeb żywieniowych w celu zachowania zdrowia wyłącznie poprzez różnorodną, prawidłowo skomponowaną w oparciu o zalecenia Talerza Zdrowego Żywienia dietę. Wyniki raportu ekspertów Amerykańskiego Instytutu Badań nad Rakiem (American Institute of Cancer Research, AICR) „Dieta, żywienie, aktywność fizyczna a nowotwory” (Diet, Nutrition, Physical Activity and Cancer: a Global Perspective), prowadzą naukowców do stwierdzenia, że suplementy nie są zalecane w zapobieganiu nowotworom. Suplementy diety nie przedłużają życia, a wręcz mogą je skrócić, jeśli są przyjmowane w dużych ilościach – wnioskują naukowcy w Annals of Internal Medicine. Autorzy komentują, że pomimo obserwacji, że niektóre pojedyncze składniki odżywcze wykazują działanie mogące przyczynić się do wydłużenia życia, muszą one jednak pochodzić z diety.
W niektórych przypadkach, suplementy mogą być nawet szkodliwe. Na przykład niektóre zioła w dużym stężeniu mogą uszkadzać wątrobę. Często zdarza się, że konsumenci łączą ze sobą kilka suplementów, co może spowodować przekroczenie zalecanej ilości spożycia danego składnika i w niektórych przypadkach skutki uboczne.
Dlatego nie powinno się przyjmować suplementów w celu leczenia czy zapobiegania chorobom bez konsultacji z lekarzem czy dietetykiem. Lekarz lub specjalista dietetyk może podpowiedzieć, czy dany składnik odżywczy nie występuje w codziennej diecie w wystarczającej ilości i czy jest potrzeba jego uzupełniania.
Dawkowanie przyjmowanego suplementu powinno być oparte na tym, jak dużo danego składnika znajduje się w diecie, włączając w to ilości zawarte w żywności wzbogaconej. Jeśli rozpoczyna się przyjmowanie suplementu, warto zabrać ze sobą jego opakowanie i pokazać je podczas wizyty u lekarza. Spożywanie zbyt dużej ilości jakiegokolwiek składnika odżywczego może spowodować problemy zdrowotne.
Niekorzystne działanie niektórych składników suplementów diety
Suplementy mogą również wchodzić w negatywne interakcje z lekami, w tym z chemioterapią. Najczęściej składniki suplementów diety wpływają na wchłanianie i metabolizm leków, ale również może dochodzić do synergicznych interakcji między nimi. Na przykład wapń może wchodzić w interakcje z niektórymi antybiotykami i lekami zawierającymi hormony tarczycy obniżając ich wchłanianie i tym samym zmniejszając skuteczność leczenia.
Interakcje leków z wyciągami roślin związane są ze składnikami w nich zawartymi, takimi jak: flawonoidy, furanokumaryny, alkaloidy, terpeny, glikozydy, antocyjaniny, katechiny, aminy biogenne, saponiny, antrachinony, antranole i wiele innych. Zioła czy inne rośliny zawierające, np.: antrachinony czy antranole poprzez zwiększanie perystaltyki jelit mogą zmniejszać wchłanianie niektórych leków. Inne rośliny czy zioła zawierające śluzy mogą również, poprzez zmniejszenie dostępu leku do śluzówki jelita, wpływać na zmniejszenie wchłaniania leków. Niektóre składniki ziół i innych roślin wpływają na metabolizm substancji czynnej leku, powodując zmniejszenie lub zwiększenie stężenia leku we krwi, wpływając na efektywność farmakoterapii.
Istnieją mocne dowody z badań klinicznych, że suplementy beta-karotenu w dużych dawkach mogą zwiększać ryzyko zachorowania na raka płuc u niektórych osób. Z kolei nadmiar witaminy C przyjmowanej przez dłuższy czas może u niektórych osób powodować kamicę układu moczowego. Zbyt duże ilości wapnia i witaminy D mogą zwiększyć ryzyko wystąpienia kamieni nerkowych. Wysokie dawki witaminy E mogą prowadzić do udaru spowodowanego krwawieniem w mózgu. Witamina K może zakłócać działanie przeciwzakrzepowe leków rozrzedzających krew. Z badań wynika, że suplementacja wysokich dawek witaminy C i witaminy E dwa razy dziennie nie tylko nie zapewniała korzyści sercowo-naczyniowych ale znacząco zwiększyła śmiertelność z wszystkich przyczyn w porównaniu z placebo.
Chroń swoje zdrowie za pomocą zrównoważonej diety
Dla większości ludzi, dostarczanie składników pokarmowych (witamin, składników mineralnych i aminokwasów), flawonoidów i błonnika z pełnowartościowej, zdrowej diety najlepiej chroni zdrowie.
W korzystnej dla zdrowia żywności, m.in.: produktach zbożowych z pełnych ziaren (pieczywo razowe, kasze gruboziarniste, ryż brązowy, makaron razowy, płatki owsiane), warzywach, owocach, nasionach roślin strączkowych, orzechach i pestkach (dyni, słonecznika) – składniki odżywcze w naturalny sposób uzupełniają się.
Kto odnosi korzyści ze stosowania suplementów diety:
Niektórzy odnoszą korzyści ze stosowania suplementów jako uzupełnienia naturalnej diety, np.:
- kobiety w ciąży, które mają zwiększone zapotrzebowanie na kwas foliowy w prewencji wad cewy nerwowej u dzieci,
- osoby powyżej 50 roku życia, które mogą mieć problemy z przyswajaniem naturalnie występującej witaminy B12,
- niektórzy wegetarianie, w szczególności stosujący wegańską dietę, którzy w ogóle nie spożywają pokarmów pochodzenia zwierzęcego mogą potrzebować suplementu witaminy B12 lub żywności wzbogaconej w witaminę B12,
- osoby starsze, które są narażone na osteoporozę mogą potrzebować suplementów wapnia,
- osoby starsze, które spożywają zbyt małe ilości pożywienia a ich diety są niedoborowe,
- osoby, których dieta jest nieprawidłowo zbilansowana lub monotonna, które stosują dietę z istotnymi ograniczeniami bądź eliminującą niektóre składniki pokarmowe,
- osoby, które rzadko są wystawione na działanie światła słonecznego mogą wymagać suplementacji witaminą D oraz większość osób w naszej szerokości geograficznej w okresie jesienno-zimowym (promienie UV z promieni słonecznych wyzwalają syntezę witaminy D w skórze),
- osoby o ciemnej karnacji, otyłe lub starsze mogą również potrzebować suplementacji witaminą D,
- osoby, które mają problemy zdrowotne ograniczające zdolność organizmu do spożywania lub wchłaniania wystarczającej ilości składników, np. osoby cierpiące na anemię, mogą potrzebować suplementów żelaza,
- osoby jedzące zbyt mało ryb mogą potrzebować suplementacji wielonienasyconymi kawasami tłuszczowymi n-3 (PUFA n-3),
- osoby chorujące na nowotwory mają regularnie wykonywane badania, które wykrywają potencjalne niedobory. W takich przypadkach lekarz zaleci stosowanie odpowiednich suplementów diety. U pacjentów nowotworowych może rozwinąć się niedobór np. witaminy B12, która jest istotna w przeciwdziałaniu niedokrwistości.
Tak więc nawet jeśli przyjmujesz suplementy, pamiętaj, aby dobrze się odżywiać, regularnie ćwiczyć i współpracować z lekarzem, aby utrzymać cholesterol, ciśnienie krwi i poziom cukru we krwi pod kontrolą. Podczas wizyt kontrolnych u lekarza, badań przesiewowych i leczenia, pamiętaj, aby powiedzieć mu o wszystkich przyjmowanych suplementach. Wiele osób niechętnie mówi lekarzom, że stosuje terapie alternatywne lub uzupełniające, ale pełne ujawnienie tych informacji jest ważne dla zdrowia, zwłaszcza że suplementy mogą wchodzić w niekorzystne interakcje z lekami, a ich nadmiar może nie być korzystny dla zdrowia.
Autor dr inż. Katarzyna Stoś, prof. nadzw. NIZP-PZH | 25.10.2017 | ABC Żywienia, Fakty i mity
Prawo rozróżnia leki od suplementów diety
Leki są zdefiniowane w ustawie Prawo farmaceutyczne i z tej definicji wynika m.in., że mają właściwości zapobiegania lub leczenia chorób. Jest też w niej mowa o możliwości poprawienia czy modyfikacji funkcji fizjologicznych.
Z kolei definicja suplementów diety została sformułowana w ustawie o bezpieczeństwie żywności i żywienia, zwanej prawem żywnościowym. Według niej suplementy diety to jedna z grup żywności – produkty, które zawierają skoncentrowane ilości witamin lub składników mineralnych lub innych substancji, które wykazują efekt odżywczy lub inny fizjologiczny.
Jeśli produkt spełnia warunki kwalifikacji zarówno jako środek spożywczy, jak i produkt leczniczy, stosuje się wyłącznie przepisy prawa dotyczące produktów leczniczych.
W praktyce jednak często trudno rozróżnić, czy produkt jest lekiem, czy suplementem diety, przeważnie bowiem chodzi o substancje, które są zawarte zarówno w lekach, jak i suplementach diety.
Aby stwierdzić, czy produkt należy zakwalifikować jako produkt leczniczy, czy jako środek spożywczy, bierze się pod uwagę ogół jego cech charakterystycznych, a szczególnie:
- skład (jaki składnik i w jakiej dawce),
- właściwości farmakologiczne w oparciu o stan wiedzy naukowej,
- prezentację,
- przeznaczenie,
- sposób użycia,
- ryzyko związane z jego zastosowaniem.
Składniki leków i suplementów diety
Składniki stosowane w suplementach diety i lekach to witaminy, składniki mineralne, oraz składniki roślinne, np. czosnek, miłorząb japoński, żeń-szeń, ostropest itp.
Ważny jest składnik zastosowany w produkcie, jego właściwości wykazane w oparciu o wiedzę naukową oraz jego dawka. Zazwyczaj (ale nie zawsze) w produktach leczniczych dawki składników są wyższe niż w suplementach diety.
W lekach dawka składników aktywnych wykazuje działanie farmakologiczne, terapeutyczne, natomiast w suplementach diety dawki składników mają charakter żywieniowy.
Niestety, nie zawsze zachodzi taka prawidłowość. Możemy kupić lek zawierający np. witaminę C w dawce dziennej 200 mg ze wskazaniami medycznymi, a z drugiej strony – suplement diety zawierający witaminę C w dziennej dawce 500 mg prezentowany jako źródło witaminy C (oczywiście bez wskazań medycznych).
Oświadczenia medyczne zastrzeżone dla leków!
Oprócz składnika i dawki ważna jest więc prezentacja produktu zarówno w aptece czy innym punkcie sprzedaży, jak też w reklamie.
Pamiętajmy, że znakowanie i sposób znakowania, prezentacja i reklama suplementów diety nie mogą przypisywać tym środkom właściwości zapobiegania, leczenia lub wyleczenia chorób człowieka, ani też sugerować takich właściwości.
Do leku natomiast dołączone jest oświadczenie medyczne, najczęściej w postaci ulotki w opakowaniu, które stwierdza, sugeruje lub daje do zrozumienia, że produkt lub jego składnik (składniki) mają własności leczenia lub zapobiegania chorobie (chorobom).
Czytajmy skład suplementów
W praktyce lek i suplement diety mogą być mylone. Ważne jest, żebyśmy przed zastosowaniem suplementów diety zwracali uwagę nie tylko na to, co jest w prezentacji i jakie jest przeznaczenie preparatu, ale także na ich skład. Chodzi o to, żeby nie spożywać zbyt dużych ilości poszczególnych składników.
Zdarza się to nawet kobietom ciężarnym, które teoretycznie powinny być bardziej świadome tego, co spożywają i jakie preparaty stosują. Stosowanie suplementów diety powinny konsultować z lekarzem.
Trudności w odróżnieniu leku od suplementu
Reklamy suplementów, które atakują nas w mediach, często są mylące dla przeciętnego konsumenta. Nierzadko bowiem tworzy się je tak, żeby nie naruszały prawa, ale jednak sugerowały lecznicze właściwości suplementu. Także w aptekach, gdzie jak uważamy, sprzedaje się leki, bardzo często na pierwszy plan wystawiane są właśnie suplementy diety.
Ponieważ niechętnie czytamy ulotki i informacje na opakowaniach, możemy mieć kłopot z rozróżnieniem tych grup produktów.
Zachęcam więc do zapoznawania się z etykietami produktów – na opakowaniach suplementów diety musi być czytelna informacja wskazująca, że produkt jest właśnie suplementem diety.
Uważne czytanie etykiet daje nam też inne bardzo ważne informacje, w szczególności skład i poziomy składników w dziennych dawkach produktów, a także przeciwwskazania i ostrzeżenia.
Definicje
Suplement diety – środek spożywczy, którego celem jest uzupełnienie normalnej diety, będący skoncentrowanym źródłem witamin lub składników mineralnych lub innych substancji wykazujących efekt odżywczy lub inny fizjologiczny, pojedynczych lub złożonych, wprowadzany do obrotu w formie umożliwiającej dawkowanie, w postaci: kapsułek, tabletek, drażetek i w innych podobnych postaciach, saszetek z proszkiem, ampułek z płynem, butelek z kroplomierzem i w innych podobnych postaciach płynów i proszków przeznaczonych do spożywania w małych odmierzonych ilościach jednostkowych, z wyłączeniem produktów posiadających właściwości produktu leczniczego w rozumieniu przepisów prawa farmaceutycznego. (Ustawa o bezpieczeństwie żywności i żywienia z 25 sierpnia 2006 r. ze zmianami)
Produkt leczniczy – substancja lub mieszanina substancji, której przypisuje się właściwości zapobiegania lub leczenia chorób występujących u ludzi lub zwierząt, lub podawana człowiekowi lub zwierzęciu w celu postawienia diagnozy lub w celu przywrócenia, poprawienia czy modyfikacji fizjologicznych funkcji organizmu ludzkiego lub zwierzęcego; pojęcie produktu leczniczego nie obejmuje dodatków paszowych uregulowanych w odrębnych przepisach. (Ustawa Prawo Farmaceutyczne)
Dowiedz się więcej: Czy suplementy diety są bezpieczne?
- Ustawa z dnia 6 września 2001 r. (z późniejszymi zmianami) Prawo farmaceutyczne. Tekst jednolity (PDF).
- Ustawa z dnia 25 sierpnia 2006 r. (z późniejszymi zmianami) o bezpieczeństwie żywności i żywienia. Tekst jednolity (PDF)
