Nietrzymanie moczu ze względu na częstość występowania oceniane jest przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) jako jeden z aktualnych i ważniejszych problemów zdrowotnych. Uznawane jest za chorobę o charakterze społecznym, dotyczącą kobiet, niezależnie od różnić etnicznych i kulturowych, a także od wieku. Eksperci podkreślają, że główna broń w walce z nietrzymaniem moczu u młodych kobiet, to edukacja na temat profilaktyki pierwotnej (czyli zanim jeszcze wystąpią pierwsze objawy schorzenia).
Jak zapobiegać nietrzymaniu moczu
Profilaktyka opiera się na zasadach zdrowego trybu życia, a wśród nich szczególnie ważne są:
- zaprzestania palenia papierosów, co pomoże zlikwidować przewlekły kaszel, który często jest jedną z wiodących przyczyn osłabienia mięśni krocza i pierwszych objawów kropelkowego popuszczania moczu w trakcie odksztuszania,
- regularne ćwiczenia wzmacniające mięśnie dna miednicy,
- zapobieganie otyłości i utrzymywanie prawidłowej masy ciała,
- zwalczanie zaparć poprzez prawidłową dietę i rytm wypróżniania się oraz unikanie nadmiernego parcia przy oddawaniu stolca – które zwłaszcza w dziecięcym lub podeszłym wieku predysponuje do wystąpienia wysiłkowego nietrzymania moczu.
Co każda kobieta powinna wiedzieć o mięśniach dna miednicy i jak powinna o nie zadbać?
Głównym zadaniem mięśni dna miednicy jest podtrzymanie narządów miednicy mniejszej oraz zapewnienie kontroli nad oddawaniem moczu i stolca. Gdzie się znajdują te mięśnie i jak są ułożone? Jama miednicy ograniczona jest przez kości miednicy, kość krzyżową i guziczną (ogonową). Składa się z dwóch części: górnej – stanowiącej jamę właściwą – oraz części dolnej – krocza. Elementem dzielącym jest tu przepona miednicy, czyli mięśniowa część dna miednicy. Przepona miednicy ma kształt lejka skierowanego do dołu.
Zasady prawidłowego aktywizowania mięśni dna miednicy – zwróćmy uwagę na detale i bardzo delikatny sposób wykonywania ćwiczeń
Celem prawidłowo wykonanych ćwiczeń wzmacniających i uelastyczniających mięśnie dna miednicy jest przywrócenie utraconych prawidłowych nawyków podczas wzrostu ciśnienia wewnątrz jamy brzusznej, przede wszystkim podczas kichania, śmiechu czy kaszlu. Istnieje kilka metod napinania i rozluźniania mięśni dna miednicy. Najbardziej dostępną metodą jest wykorzystanie współdziałania poszczególnych grup mięśniowych, takich jak mięśnie ud, pośladków, mięśnie brzucha z mięśniami dna miednicy. Bardzo ważne jest, aby podczas ćwiczeń mięśni dna miednicy nie wstrzymywać oddechu, gdyż może to nasilić działanie tłoczni brzusznej, co w konsekwencji może zaostrzyć problem wysiłkowego nietrzymania moczu.
Na rynku istnieją także specjalne urządzenia do ćwiczeń mięśni dna miednicy, które mogą ułatwiać wyobrażenie ruchu mającego zapewnić prawidłową siłę i technikę napięcia tych struktur.
Systematyczne wykonywanie indywidualnych zestawów ćwiczeń stanowi planowy trening mięśni dna miednicy. Dobre opanowanie ich skurczu zwykle wymaga kilku tygodni ćwiczeń, ale jego efektem jest wzrost siły mięśni i zapobieganie nietrzymaniu moczu.
Czy problem z prawidłową funkcją mięśni dna miednicy może zacząć się już w dzieciństwie?
Eksperci podkreślają, że bardzo ważne we wczesnej profilaktyce problemu nietrzymania moczu jest nauka u podstaw, czyli od najmłodszych lat życia. Tak zwany „trening czystości”, czyli uczenie dzieci korzystania z nocnika, powinno podlegać naturalnym fizjologicznym etapom. Świadoma kontrola zwieracza zewnętrznego odbytu ma miejsce w pełni dopiero około 2,5 roku życia dziecka. Jeżeli dziecko zmuszane jest do siadania na nocniku i poddawane jest stresowi w celu kontrolowania wydalania, używa zastępczo innych mięśni dna miednicy oraz mięśni pośladkowych. Niepożądanym efektem tak przeprowadzanego treningu może być nadmierne napięcie mięśni dna miednicy pojawiające się w każdej stresowej sytuacji. Ta reakcja wypracowana w dzieciństwie pojawia się także u osoby dorosłej w postaci chronicznego napięcia mięśni dna miednicy. Już w dzieciństwie tego typu stres może być także przyczyną zaparć. Pamiętajmy zatem, że problem nietrzymania moczu jest złożony i może mieć swój początek już w dzieciństwie!
- Stadnicka G., Iwanowicz Palus G.J.: Profilaktyka wysiłkowego nietrzymania moczu u kobiet w okresie okołoporodowym Część II . Prevention of urinary incontinence among women in the perinatal period Part II. European Journal of Medical Technologies; 2015. 4(9): 16-24.
- Radziszewski P. i wsp.: Wytyczne Zespołu Ekspertów odnośnie postępowania diagnostyczno-terapeutycznego u kobiet z nietrzymaniem moczu i pęcherzem nadreaktywnym. Ginekol. Pol.; 2010. 10. 81. 789-793.
- Ide W., Vahlensieck W., Gilbert T., Vollmer K.: Rehabilitacja urologiczna. Skuteczne leczenie nietrzymania moczu i zaburzeń erekcji. Poradnik. Kraków 2010.
- Paruszkiewicz G., Gidian D., Nietrzymanie moczu u dzieci i dorosłych. Warszawa 2003.
- Strupińska E.: Kinezyterapia w leczeniu kobiet z nietrzymaniem moczu. Urol Pol. Supl. 1; 2008. 61.
- Jóżwik M., Jóźwik M., Adamkiewicz M. i wsp.: Budowa i czynności dna miednicy u kobiet – uaktualniony przegląd z podkreśleniem wpływu porodu drogami natury. Developmental Period Medicine; 2013. 17(1): 18-30.
0 komentarzy