Katarzyna Wolnicka - Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej

Obiady szkolne – 60 propozycji zbilansowanych zestawów obiadowych

Autor Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej | 21.05.2021 | Edukacja żywieniowa w praktyce

Żywienie jest bardzo istotnych czynnikiem prawidłowego rozwoju dziecka, jego samopoczucia, zdolności poznawczych i koncentracji – jakże ważnych w szkole i poza nią. Odpowiednia organizacja obiadów szkolnych to nie tylko zaspokajanie podstawowych potrzeb organizmu w celi dostarczenia składników odżywczych, ale także kształtowanie prawidłowych nawyków żywieniowych, które będą determinowały zdrowie młodego człowieka obecnie jak i w przyszłości.

Realizacja obiadów szkolnych to także wyzwanie związane z wykorzystaniem możliwości, jakim jest jedzenie w grupie rówieśniczej, która m.in. wpływa ma wybory żywieniowe dzieci. Realizatorzy żywienia zbiorowego w szkołach pełnią zatem bardzo istotną, choć często niestety, niedocenianą rolę.

Mamy nadzieję, że ta publikacja pomoże realizować żywienie zbiorowe w szkołach z korzyścią dla zdrowia dzieci szkolnej.

Kliknij w obrazek obok, aby pobrać e-book

Interakcje składników grejpfruta z lekami

Autor dr Katarzyna Wolnicka | 11.09.2018 | Choroba a dieta, Inne

Ze względu na ryzyko interakcji niektórych leków ze składnikami soku grejpfrutowego należy zwrócić również uwagę na przyjmowane preparaty z wyciągiem z grejpfruta stosowane np. w preparatach wspomagających odchudzanie. Składniki soku grejpfrutowego spowalniają metabolizm niektórych leków przeciwhistaminowych (przeciwalergicznych) takich jak Hismanal. Skutkiem tego jest wzrost stężenia leku nawet o 300-700 proc. i zaburzenia rytmu serca. Sok grejpfrutowy powoduje również wielokrotny wzrost stężenia we krwi statyn, leków obniżających poziom cholesterolu we krwi, takich jak lowastatyna i simwastatyna. Interakcja ta może dotyczyć bardzo wielu leków stosowanych często w praktyce lekarskiej. Należą do nich także blokery kanału wapniowego (np. nitrendypina) – stosowane w leczeniu nadciśnienia tętniczego i choroby niedokrwiennej serca, wiele leków przeciwwirusowych stosowanych w leczeniu zakażenia HIV i pełnoobjawowego AIDS, cyklosporyna – ważny chemioterapeutyk stosowany w immunosupresji po przeszczepie narządów, zespole nerczycowym i innych schorzeniach na tle immunologicznym, cyzapryd szeroko stosowany w leczeniu zaburzeń czynnościowych górnego odcinka przewodu pokarmowego (np. chorobie refluksowej żołądkowo-przełykowej i dyspepsji czynnościowej) i wiele innych leków.

Mechanizm interakcji składników grejpfruta z lekami

Sok grejpfrutowy wpływa na metabolizm leków podanych doustnie. Wyciągnięto wniosek, że sok ten zmniejsza aktywność enzymów CYP3A4 głównie w jelicie, a nie w tylko wątrobie. Po spożyciu soku dochodziło do zwiększenia stężenia substancji w surowicy krwi, natomiast nie stwierdzono tego po jej dożylnym podaniu.

Wykazano, że za wzrost stężenia leków we krwi odpowiedzialne są zawarte w soku grejpfrutowym flawonoidy (naringenina, kwercetyna) i furanokumaryny (6,7 dihydroksybergamottyna, bergapten) oraz prawdopodobnie i inne, które są metabolizowane przez odpowiednią rodzinę enzymów cytochromu P-450. Najsilniejsze działanie hamujące aktywność CYP3A4 wykazuje 6’,7’-dwuhydroksybergamottyna.

Zalecenia w celu uniknięcia interakcji pomiędzy składnikami grejpfruta a lekami

Aby uniknąć interakcji leku z sokiem grejpfrutowym, nie należy pić soku lub spożywać owocu grejpfruta przez co najmniej 4 godziny przed i 4 godziny po przyjęciu leku. Jeśli soki grejpfrutowe spożywane są regularnie, to wpływ składników grejpfruta na metabolizm leku może się utrzymywać dłużej. Dlatego też w przypadku przyjmowania leków mogących wchodzić w interakcje ze składnikami grejpfruta zaleca się nie spożywać tych owoców i nie pić z nich soków w trakcie kuracji.

Czytaj więcej:

Interakcje pomiędzy żywnością a lekami – wstęp do cyklu, dr inż. Katarzyna Wolnicka, mgr inż. Iwona Sajór

Suplementy diety zawierające składniki roślinne – ryzyko interakcji z lekami, cz. 1 – dr inż. Katarzyna Wolnicka

Niekorzystny wpływ leków na wchłanianie składników pokarmowych i stan odżywienia, cz. 3 – dr inż. Katarzyna Wolnicka

Literatura

de Boer A, van Hunsel F, Bast A. Adverse food-drug interactions. Regul Toxicol Pharmacol; 2015. Dec. 73(3):859-65.
Mouly S, Morgand M, Lopes A, Lloret-Linares C, Bergmann JF. [Drug-food interactions in internal medicine: What physicians should know?]. Rev Med Interne; 2015. Aug. 36(8):530-9.
Végh A, Lankó E, Fittler A, Vida RG, Miseta I, Takács G, Botz L. Identification and evaluation of drug-supplement interactions in Hungarian hospital patients. Int. J. Clin. Pharm.; 2014. Apr;36(2):451-9.
Gurley BJ. Pharmacokinetic herb-drug interactions (part 1): origins, mechanisms, and the impact of botanical dietary supplements. Planta Med.; 2012. Sep. 78(13):1478-89.
Gurley BJ, Fifer EK, Gardner Z. Pharmacokinetic herb-drug interactions (part 2): drug interactions involving popular botanical dietary supplements and their clinical relevance. Planta Med.; 2012. Sep. 78(13):1490-514.
Boullata JI, Hudson LM. Drug-nutrient interactions: a broad view with implications for practice. J Acad Nutr Diet.; 2012. Apr. 112(4):506-17.
González Canga A, Fernández Martínez N, Sahagún Prieto AM, García Vieitez JJ, Díez Liébana MJ, Díez Láiz R, Sierra Vega M. Dietary fiber and its interaction with drugs. Nutr. Hosp.; 2010. Jul-Aug. 25(4):535-9.
Nekvindová J, Anzenbacher P. Interactions of food and dietary supplements with drug metabolising cytochrome P450 enzymes. Ceska Slov Farm. Review; 2007. Jul. 56(4):165-73.
Bailey DG, Dresser GK. Interactions between grapefruit juice and cardiovascular drugs. Am J Cardiovasc Drugs; 2004. 4(5):281-97.
Fujita K. Food-drug interactions via human cytochrome P450 3A (CYP3A). Drug Metabol Drug Interact. Review; 2004. 20(4):195-217.
Schmidt LE, Dalhoff K. Food-drug interactions. Drugs; 2002. 62(10):1481-502.
Maka DA, Murphy LK. Drug-nutrient interactions: a review. AACN Clin Issues. Review; 2000. Nov. 11(4):580-9.

Suplementy diety zawierające składniki roślinne – ryzyko interakcji z lekami

Autor dr Katarzyna Wolnicka | 14.08.2018 | Choroba a dieta, Inne

Najczęściej składniki suplementów diety wpływają na wchłanianie i metabolizm leków, ale również może dochodzić do synergicznych interakcji między nimi. Interakcje leków z wyciągami roślin związane są ze składnikami w nich zawartymi, takimi jak: flawonoidy, furanokumaryny, alkaloidy, terpeny, glikozydy, antocyjaniny, katechiny, aminy biogenne, saponiny, antrachinony, antranole i wiele innych.

Zioła czy inne rośliny zawierające np.: antrachinony czy antranole poprzez zwiększanie perystaltyki jelit mogą zmniejszać wchłanianie niektórych leków. Dotyczyć to może takich ziół jak Aloe (aloes), Frangulae cortex (korzeń kruszyny), Rhamni purshianae cortex (kora szakłaku amerykańskiego), Rhei radix (korzeń rzewienia), Sennae folium (liść senesu), znajdujących się często w mieszankach ziół o działaniu odchudzającym.

Inne rośliny czy zioła zawierające śluzy mogą również poprzez zmniejszenie dostępu leku do śluzówki jelita wpływać na zmniejszenie wchłaniania leków. Działanie takie mogą wykazywać takie zioła jak: Len zwyczajny, Prwawoślaz lekarski czy Babka lancetowata. Niektóre składniki ziół i innych roślin wpływają na metabolizm substancji czynnej leku, powodując zmniejszenie lub zwiększenie stężenia leku we krwi, wpływając na efektywność farmakoterapii.

Interakcje dziurawca z lekami

Dziurawiec złocisty (St. Johns Wort) jedno z popularnych ziół, często stosowany dla poprawienia nastroju lub jako środek uspakajający, może osłabiać działanie zażywanych przez kobiety hormonalnych środków antykoncepcyjnych czy hormonalnej terapii zastępczej. Skutkiem tego mogą być nieregularne krwawienia, a czasami nieskuteczność leków antykoncepcyjnych. Wyciąg z dziurawca, może też pogarszać skuteczność wspomnianej wcześniej digoksyny. Dziurawiec obniża także stężenie teofiliny w surowicy krwi (wpływ na CYP1A2), leku stosowanego m.in. w astmie czy przewlekłej obturacyjnej chorobie płuc (POChP). Istnieje ponadto niebezpieczeństwo łącznego stosowania dziurawca z inhibitorami proteaz związane z hamowaniem CYP3A4 (Indinaviru, Amprenaviru, Nefilnaviru, Saquinaviru).

Interakcje lukrecji z lekami

Lukrecja nie powinna być stosowana wraz z hormonalną terapią zastępczą, ponieważ zawiera ona fitoestrogeny, które mogą nasilać działanie leków hormonalnych powodując nudności, migreny, obrzęki i drażliwość piersi. W skojarzeniu ze środkami antykoncepcyjnymi wywołuje ona nadciśnienie i hipokaliemię, czyli zbyt niskie stężenie potasu w surowicy krwi poniżej 3,6 mmol/l u ludzi dorosłych. Lukrecja jest szczególnie niebezpieczna u osób zażywających leki moczopędne (stosowane np. w leczeniu nadciśnienia), gdyż zwiększa wydalanie jonów potasowych przez nerki. Objawem tego są osłabienie, bolesne skurcze mięśni i zaburzenia rytmu serca.

Suplementy diety a zabiegi operacyjne

Wiele ziół oraz preparatów zawierających wyciągi z roślin należy odstawić przed poddaniem się operacji czy zabiegów chirurgicznych. Czosnek (lub zawierające go preparaty) trzeba przestać spożywać tydzień wcześniej, gdyż zwiększa krwawienia. Podobnie działa miłorząb, z którego stosowania należy zrezygnować 36 godzin przed zabiegiem. Żeń-szeń może nasilać krwawienia, a także może powodować hipoglikemię, spadek poziomu glukozy we krwi. Kozłek lekarski, stosowany jako łagodny środek uspokajający i ułatwiający zasypianie, może przedłużać działanie narkozy.

Suplementy diety a działanie przeciwzakrzepowe leków.

Preparaty zawierające składniki roślinne mogą nasilać działanie warfaryny, np. miłorząb (Ginkgo biloba), czosnek (Allium sativum), dziurawiec czy szałwia (Salvia miltiorrhiza) hamuje eliminację warfaryny. Inne preparaty ziołowe mogą z kolei zmniejszać jej aktywność, np. żeń-szeń (Panax spp.) czy jednoczesne stosowanie preparatu ziołowego z dziurawca zwyczajnego (Hypericum perforatum). Należy u tych pacjentów monitorować wskaźnik INR, gdyż w przypadku zaprzestania zażywania dziurawca może on wzrosnąć.

Czytaj więcej:

Interakcje pomiędzy żywnością a lekami – wstęp do cyklu, dr inż. Katarzyna Wolnicka, mgr inż. Iwona Sajór

Interakcje składników grejpfruta z lekami, cz. 2 – dr inż. Katarzyna Wolnicka

Niekorzystny wpływ leków na wchłanianie składników pokarmowych i stan odżywienia, cz. 3 – dr inż. Katarzyna Wolnicka

Literatura

De Boer A, van Hunsel F, Bast A. Adverse food-drug interactions. Regul Toxicol Pharmacol; 2015. Dec. 73(3):859-65.
Mouly S, Morgand M, Lopes A, Lloret-Linares C, Bergmann JF. Drug-food interactions in internal medicine: What physicians should know?. Rev Med Interne; 2015. Aug. 36(8):530-9.
Végh A, Lankó E, Fittler A, Vida RG, Miseta I, Takács G, Botz L. Identification and evaluation of drug-supplement interactions in Hungarian hospital patients. Int. J. Clin. Pharm.; 2014. Apr;36(2):451-9.
Gurley BJ. Pharmacokinetic herb-drug interactions (part 1): origins, mechanisms, and the impact of botanical dietary supplements. Planta Med.; 2012. Sep. 78(13):1478-89.
Gurley BJ, Fifer EK, Gardner Z. Pharmacokinetic herb-drug interactions (part 2): drug interactions involving popular botanical dietary supplements and their clinical relevance. Planta Med.; 2012. Sep. 78(13):1490-514.
Boullata JI, Hudson LM. Drug-nutrient interactions: a broad view with implications for practice. J Acad Nutr Diet.; 2012. Apr. 112(4):506-17.
González Canga A, Fernández Martínez N, Sahagún Prieto AM, García Vieitez JJ, Díez Liébana MJ, Díez Láiz R, Sierra Vega M. Dietary fiber and its interaction with drugs. Nutr. Hosp.; 2010. Jul-Aug. 25(4):535-9.
Nekvindová J, Anzenbacher P. Interactions of food and dietary supplements with drug metabolising cytochrome P450 enzymes. Ceska Slov Farm. Review; 2007. Jul. 56(4):165-73.
Bailey DG, Dresser GK. Interactions between grapefruit juice and cardiovascular drugs. Am J Cardiovasc Drugs; 2004. 4(5):281-97.
Fujita K. Food-drug interactions via human cytochrome P450 3A (CYP3A). Drug Metabol Drug Interact. Review; 2004. 20(4):195-217.
Schmidt LE, Dalhoff K. Food-drug interactions. Drugs; 2002. 62(10):1481-502.
Maka DA, Murphy LK. Drug-nutrient interactions: a review. AACN Clin Issues. Review; 2000. Nov. 11(4):580-9.

Interakcje pomiędzy żywnością a lekami

Autor dr Katarzyna Wolnicka | 17.07.2018 | Choroba a dieta, Inne

Wiedza wśród pacjentów na temat interakcji zachodzących pomiędzy składnikami żywności i lekami jest niewielka. Niekiedy słyszy się o negatywnym wpływie soku grejpfrutowego na niektóre leki, czy o wpływie leków diuretycznych na zwiększone wydalanie składników mineralnych z organizmu. Pacjentom jednak brakuje wiedzy o konsekwencjach różnych interakcji dla zdrowia lub przebiegu leczenia.

Problem interakcji pomiędzy żywnością a lekami jest bardzo złożony. Odżywanie może bowiem wpływać na różne przemiany leków w organizmie, takie jak: uwalnianie, wchłanianie, dystrybucję, metabolizm, jak również eliminację leku. Dochodzić może także do synergicznego lub antagonistycznego działania leku i składników żywności.

Niektóre leki, aby prawidłowo działały, powinny być przyjmowane w określonym odstępie czasu pomiędzy posiłkami, podczas gdy inne – w trakcie posiłków. Aby uniknąć interakcji, powinno się zawsze zapytać lekarza lub farmaceutę o sposób przyjmowania leku w stosunku do posiłku lub sprawdzić zalecenia podane w ulotce.

Kolejną kwestią są interakcje pomiędzy lekami a składnikami szeroko stosowanymi w suplementach diety. W wielu sytuacjach pacjent nie podaje lekarzowi informacji na temat tego, jakie suplementy diety przyjmuje, traktując je jako nieistotne. Bardzo często lekarz nie pyta, jakie środki przyjmuje pacjent, nie posiadając odpowiedniej wiedzy co do ich wpływu na działanie zaleconego leku. Niewiedza ta może prowadzić do wielu niekorzystnych konsekwencji dla zdrowia pacjenta.

Niektóre leki mogą z kolei wpływać na poziom składników mineralnych czy witamin w organizmie (np. zwiększać lub zmniejszać ich wydalanie), powodując konieczność zmiany ilości tych składników w diecie.

Świadome jedzenie

Narażenie na interakcje wśród pacjentów leczonych w podstawowej opiece zdrowotnej występuje dość często i prawdopodobnie wpływa negatywnie na wynik leczenia, samopoczucie pacjenta, wydłużanie czasu leczenia lub hospitalizacji oraz zwiększa koszty farmakoterapii u wielu chorych. Należy podkreślić, że nie wszystkie interakcje, do których dochodzi, muszą dawać istotne następstwa kliniczne. Jednak, jeśli nawet tylko połowa z nich spowoduje brak działania leków lub objawy niepożądane wymagające leczenia lub hospitalizacji, to możemy stwierdzić, że zjawisko to jest istotnym problemem zdrowia publicznego – zwłaszcza, gdy na świecie i w Polsce stale zwiększa się konsumpcja leków.

Jak ważne jest to zagadnienie świadczą podejmowane w niektórych krajach próby opracowania metod i procedur wewnątrzszpitalnych. Normy te mają na celu zmniejszenie częstości występowania powikłań farmakoterapii, związanych z niekorzystnym działaniem żywności na wchłanianie, metabolizm i wydalanie leków z organizmu.

Wiedza pacjenta na temat prawidłowego przyjmowania leku względem posiłku lub unikania niektórych produktów umożliwiłaby uniknięcia ryzyka interakcji pomiędzy żywnością a lekami. W związku z tym istotne jest upowszechnianie – zarówno wśród lekarzy, jak i pacjentów – wiedzy na temat możliwych interakcji pomiędzy żywnością a lekami.

Na portalu NCEZ będziemy publikować w najbliższym czasie kolejne artykuły, w których omówione zostaną następujące zagadnienia interakcji składników żywności z lekami (wraz z przykładami):

wpływ składników żywności na działanie leków,
interakcje w wyniku wpływu składników żywności na metabolizm leku,
interakcje synergiczne i antagonistyczne leków oraz składników żywności,
niekorzystny wpływ leków na wchłanianie składników pokarmowych i stan odżywienia.

Czytaj więcej:

Suplementy diety zawierające składniki roślinne – ryzyko interakcji z lekami, cz. 1 – dr inż. Katarzyna Wolnicka

Interakcje składników grejpfruta z lekami, cz. 2 – dr inż. Katarzyna Wolnicka

Niekorzystny wpływ leków na wchłanianie składników pokarmowych i stan odżywienia, cz. 3 – dr inż. Katarzyna Wolnicka

Literatura

De Boer A, van Hunsel F, Bast A. Adverse food-drug interactions. Regul Toxicol Pharmacol; 2015. Dec. 73(3):859-65.
Mouly S, Morgand M, Lopes A, Lloret-Linares C, Bergmann JF. Drug-food interactions in internal medicine: What physicians should know?. Rev Med Interne; 2015. Aug. 36(8):530-9.
Végh A, Lankó E, Fittler A, Vida RG, Miseta I, Takács G, Botz L. Identification and evaluation of drug-supplement interactions in Hungarian hospital patients. Int. J. Clin. Pharm.; 2014. Apr;36(2):451-9.
Gurley BJ. Pharmacokinetic herb-drug interactions (part 1): origins, mechanisms, and the impact of botanical dietary supplements. Planta Med.; 2012. Sep. 78(13):1478-89.
Gurley BJ, Fifer EK, Gardner Z. Pharmacokinetic herb-drug interactions (part 2): drug interactions involving popular botanical dietary supplements and their clinical relevance. Planta Med.; 2012. Sep. 78(13):1490-514.
Boullata JI, Hudson LM. Drug-nutrient interactions: a broad view with implications for practice. J Acad Nutr Diet.; 2012. Apr. 112(4):506-17.
González Canga A, Fernández Martínez N, Sahagún Prieto AM, García Vieitez JJ, Díez Liébana MJ, Díez Láiz R, Sierra Vega M. Dietary fiber and its interaction with drugs. Nutr. Hosp.; 2010. Jul-Aug. 25(4):535-9.
Nekvindová J, Anzenbacher P. Interactions of food and dietary supplements with drug metabolising cytochrome P450 enzymes. Ceska Slov Farm. Review; 2007. Jul. 56(4):165-73.
Bailey DG, Dresser GK. Interactions between grapefruit juice and cardiovascular drugs. Am J Cardiovasc Drugs; 2004. 4(5):281-97.
Fujita K. Food-drug interactions via human cytochrome P450 3A (CYP3A). Drug Metabol Drug Interact. Review; 2004. 20(4):195-217.
Schmidt LE, Dalhoff K. Food-drug interactions. Drugs; 2002. 62(10):1481-502.
Maka DA, Murphy LK. Drug-nutrient interactions: a review. AACN Clin Issues. Review; 2000. Nov. 11(4):580-9.

Wspólne posiłki w domu zapobiegają nadwadze i otyłości u dzieci i młodzieży

Autor dr Katarzyna Wolnicka | 6.03.2018 | Dzieci i młodzież, Dzieci przedszkolne i szkolne

Wykazano, że spożywanie wspólnych posiłków z rodziną skorelowane jest z wyższą jakością diet dzieci i młodzieży. U dzieci, które częściej jadały obiady wspólnie z członkami rodziny, stwierdzono zdrowsze wzorce spożycia żywności, w tym większe spożycie warzyw i owoców, błonnika i mikroelementów, a mniejsze spożycie żywności smażonej, słodzonych napojów, tłuszczów nasyconych i zawierających izomery trans. Zwiększona częstotliwość spożywania rodzinnych obiadów była również związana z wyższym spożyciem wapnia, kwasu foliowego, żelaza, witamin B₆, B₁₂, C i E. Dzieci chętniej jedzą to, co jedzą dorośli przy stole. Wspólne posiłki są najlepszą formą kształtowania prawidłowych nawyków żywieniowych.

Spożywanie wspólnych posiłków jest dość powszechne. Zauważa się jednak spadek częstotliwości spożywania posiłków w gronie rodzinnym w momencie rozpoczęcia przez dzieci nauki na poziomie ponadpodstawowym. Najprawdopodobniej ma na to wpływ zwiększenie uniezależnianie dzieci od rodziców. Wraz ze wspomnianą zmianą obserwuje się pogorszenie jakości żywieniowej diet młodzieży, szczególnie w zakresie zmniejszenia częstotliwości spożycia warzyw i owoców oraz zwiększenia częstości opuszczania śniadań i spożycia żywności typu fast food.

Częste posiłki w gronie rodzinnym – prawidłowa masa ciała dzieci

W badaniach Instytutu Żywności i Żywienia zaobserwowano, że wraz ze wzrostem liczby posiłków spożywanych z rodziną w ciągu tygodnia malały istotnie wartości BMI dzieci. Korzystne wydaje się więc spożywanie posiłków z rodziną przynajmniej 5-6 razy w tygodniu. Niespożywanie posiłków z rodziną zwiększa ryzyko wystąpienia nadmiernej masy ciała.

Badania IŻŻ wykazały, że codziennie lub 5/6 dni w tygodniu wspólne posiłki z rodziną spożywa 52,9% badanych dzieci. Wielogodzinne pobyty dzieci i rodziców poza domem nie sprzyjają organizacji wspólnych posiłków. Jest to jednak ważny aspekt edukacji żywieniowej zarówno dla dzieci, jak i opiekunów.

Z przeprowadzonych badań wynika również, że wspólne posiłki spożywa się częściej w rodzinach, w których dzieci mają prawidłową masę ciała.

Z raportu Instytutu Matki i Dziecka wynika, że wśród 13-letnich chłopców obiady wspólne z rodzicami najbardziej regularnie spożywają osoby z masą ciała w normie, najrzadziej dziewczęta z nadmiarem masy ciała. Młodzież z nadwagą i otyłością stanowi grupę, która najrzadziej deklaruje regularne spożywanie kolacji w towarzystwie rodziców. Zwiększona częstotliwość obiadów rodzinnych jest również związana z wyższą jakością diety dzieci. Wspólny posiłek jest dla opiekunów okazją do pokazania dziecku własnych wyborów żywieniowych oraz spożycia pełnowartościowego posiłku. Wybory żywieniowe rodziców, podejście do produktów spożywczych, sposób konsumpcji, zachowanie przy stole będzie naśladowane przez dzieci.

Oprócz aspektu zdrowotnego wspólne posiłki rodzinne wpływają także pozytywnie na relacje między członkami rodziny. Dzieci chętnie uczestniczą w takich posiłkach, ponieważ dają one poczucie przynależności i pogłębiają więź emocjonalną z rodziną. Wykazano również, że spożywanie wspólnych posiłków z rodziną jest skorelowane z mniejszym spożyciem słodkich napojów.

Więcej domowych posiłków – mniej żywności typu fast food

Z otyłością wiąże się także częste spożywanie żywności poza domem. Ustalono, że dzieci, które korzystały z placówek gastronomicznych serwujących żywność typu fast food dwa lub więcej razy w tygodniu, były bardziej narażone na wzrost BMI w porównaniu z tymi, które jadły fast food raz w tygodniu, bądź rzadziej. W innym badaniu zaobserwowano, że nastolatki z nadwagą spożywały więcej energii z posiłku typu fast food w porównaniu z ich rówieśnikami o normalnej masie ciała, którym zaserwowano ten sam posiłek. Ogólne spożycie energii w tym dniu było także wyższe w przypadku młodzieży z nadwagą.

Czytaj więcej:

Piramida Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej dla dzieci i młodzieży

Literatura

Neumark-Sztainer D, Hannan P, Story M i wsp. Family meal patterns: association with sociodemographic characteristics and improved dietary intake among adolescents. J Am Diet Assoc 2003, 103: 317-322.
Gillman M, Rifas-Shiman S, Frazier L i wsp. Family dinner and diet quality among older children and adolescents. Arch Fam Med 2000, 9: 235-240.
Neumark-Sztainer D, Story M, Hannan P i wsp. Overweight status and eating patterns among adolescents: where do youths stand in comparison with the healthy people 2010 objectives? Am J Pub Health 2002, 92(5): 844–851.
Niemeier H, Raynor H, Lloyd-Richardson E i wsp. Fast food consumption and breakfast skipping: predictors of weight gain from adolescence to adulthood in a nationally representative sample. J Adolesc Health 2006, 39: 842–849.
Katarzyna Wolnicka, Joanna Jaczewska-Schuetz: Weight status related to eating behaviors of school aged children in Warsaw/Stan odżywienia a nawyki żywieniowe wśród dzieci w wieku szkolnym z Warszawy, Postępy Nauk Medycznych 9/2011, s. 724-731
Thompson OM, Ballew C, Resnicow K i wsp. Food purchased away from home as a predictor of change in BMI z-score among girls. Int J Obes 2004 ,28: 282-289.
Ebbeling C, Sinclair K, Pereira M i wsp. Compensation for energy intake from fast food among overweight and lean adolescents. J Am Med Assoc 2004, 291(23): 2828-2833.
Mikiel-Kostyra K., Oblacińska A: Czynniki biologiczne, behawioralne i psychospołeczne kształtujące masę ciała (BMI) 13-latków. Warszawa, 2010, IMiD
Woodruff SJ, Hanning RM.; Association Between Family Dinner Frequency and Specific Food Behaviors Among Grade Six, Seven and Eight Students from Ontario and Nova Scotia J. Adolesc. Health 2009, 44, 431-36.

« Starsze wpisy