Problem nadwagi i otyłości wśród najmłodszych

Problem nadwagi otyłości dotyczy coraz większej liczby Polaków. Niestety z roku na rok obserwuje się niepokojący wzrost odsetka dzieci i młodzieży z nadmierną masą ciała. W naszym społeczeństwie utarło się błędne przekonanie, że dziecko o nadmiernej masie ciała „wyrośnie” z otyłości. Niestety, wnioski z badań naukowych są zupełnie inne – 80% otyłych nastolatków będzie miało ten sam problem w przyszłości. Zaobserwowano, że jeżeli obydwoje rodziców boryka się z otyłością to ryzyko jej wystąpienia wśród dzieci jest znacznie większe. Nieprawidłowe wzorce żywieniowe wyniesione z domu oraz brak aktywnych form spędzania wolnego czasu w życiu rodzinnym są uważane za główne przyczyny problemu z masą ciała u dzieci i młodzieży. Warto zauważyć, że te dwie składowe należą do czynników modyfikowalnych, na które mamy ogromny wpływ jako rodzice, czy opiekunowie.

Co możemy zrobić?

Problem nadmiernej masy ciała u dziecka nie powinien być bagatelizowany. Skuteczne działanie obejmujące odpowiednią dietoterapię, opiekę lekarską oraz regularne monitorowanie stanu zdrowia, jest kluczowe dla osiągnięcia i utrzymania prawidłowej masy ciała. Zaniedbanie tego problemu w dzieciństwie znacząco zwiększa ryzyko utrwalenia się otyłości i jej konsekwencji w dorosłym życiu.

Warto pamiętać, ze dzieci uczą się poprzez „modelowanie”, patrzą, słuchają, „kopiują” po nas dorosłych większość zachowań. Dbanie o zdrowy styl życia w obszarach odżywiania, aktywności fizycznej, higieny snu, nauki i wypoczynku powinien być fundamentem każdej rodziny. Przestrzeganie właściwych zasad powinno dotyczyć wszystkich członków rodziny, a nie tylko dziecka z otyłością. Warto pilnować terminów badań kontrolnych dzieci i nastolatków, w tym w zakresie wskaźników rozwoju fizycznego, zwłaszcza w przypadku istnienia czynników ryzyka zdrowotnego w rodzinie (np. otyłości, miażdżycy, nadciśnienia tętniczego, cukrzycy typu 2). To co wydaje się bardzo cenne to dbanie o podejmowanie wspólnych aktywności. Nie należy zapominać, aby dostosować formę aktywności fizycznej do wieku i poziomu sprawności fizycznej dziecka oraz jego preferencji. Właściwy wybór aktywności, która jest dla niego atrakcyjna to istotny fundament, tego żeby dziecko polubiło się z ruchem na lata.

Jako rodzice i opiekunowie powinniśmy szczególnie dbać o dobrą komunikację z dzieckiem. Otwarte rozmowy o emocjach, trudniejszych dniach w szkole czy innych nieprzyjemnych doświadczeniach są kluczowe, by dziecko czuło się zauważone i wspierane. Ma ono prawo odczuwać strach, lęk czy niepokój — to naturalna część rozwoju emocjonalnego. Brak umiejętności regulowania tych emocji może prowadzić do niepożądanych zachowań, takich jak agresja czy zajadanie stresu. Dlatego tak ważne jest, by na co dzień wzmacniać w dziecku poczucie własnej wartości, budować atmosferę bezpieczeństwa, motywować do działania i wspierać w podejmowaniu zdrowych, korzystnych dla rozwoju wyborów.

Konsultacje rodzinne w Centrum Dietetycznym Online wsparciem w budowaniu prozdrowotnych nawyków

Edukacja pozwala rodzicom lepiej rozumieć potrzeby żywieniowe dziecka, co ułatwia planowanie wartościowych posiłków i unikanie błędów żywieniowych w diecie malucha (np. nadmiaru cukru, tłuszczów trans, przekąsek o niskiej wartości odżywczej). Dodatkowo, rodzic, który rozumie mechanizmy związane z jedzeniem emocjonalnym, presją spożywania posiłków czy wybiórczością pokarmową, jest w stanie wspierać dziecko bez wywoływania stresu przy stole.

Jeśli chcesz świadomie wspierać rozwój swojego dziecka, a przy tym zadbać o dobre samopoczucie całej rodziny – skorzystaj z bezpłatnych konsultacji rodzinnych w Centrum Dietetycznym Online (CDO).

Podczas spotkania z doświadczonym dietetykiem:

• otrzymasz praktyczne wskazówki dotyczące żywienia dzieci,
• dowiesz się, jak budować zdrowe nawyki bez presji i stresu,
• uzyskasz wsparcie w rozwiązywaniu codziennych trudności związanych z jedzeniem,
• wspólnie zaplanujecie proste i realne do wdrożenia zmiany.

To doskonała okazja, aby lepiej zrozumieć potrzeby żywieniowe dziecka i wprowadzać zmiany, które zostaną z nim na lata.

Pamiętaj, zdrowe wybory zaczynają się od rozmowy.

Piśmiennictwo:

1. Pacyna-Szymańska S, Rola rodziców w zmianie nawyków żywieniowych dzieci, Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej, 2024 [Dostęp: 05.06.2025]. Dostępne pod adresem: https://ncez.pzh.gov.pl/dzieci-i-mlodziez/rola-rodzicow-w-zmianie-nawykow-zywieniowych-dzieci/