Woda pełni w organizmie wiele funkcji: wchodzi w skład wszystkich komórek i tkanek, umożliwia transport składników odżywczych i produktów przemiany materii, w gorące dni chłodzi nas, wydostając się na powierzchnię skóry jako pot, oraz zabezpiecza różne narządy, np. mózg, rdzeń kręgowy, gałkę oczną przed uszkodzeniem. Jest niezbędna dla prawidłowego trawienia.

Bilans wody w organizmie

Niedostateczne spożycie płynów prowadzi do odwodnienia, którego skutkiem są zaburzenia w pracy całego organizmu. U dzieci skutki odwodnienia mogą pojawić się szczególnie szybko. Pierwsze objawy odwodnienia to uczucie zmęczenia, bóle i zawroty głowy, ogólne osłabienie, przegrzanie ciała. Większa utrata wody powoduje zaburzenia funkcji termoregulacyjnych organizmu i może doprowadzić do udaru cieplnego. Odwodnienie wielkości 20% zagraża życiu. Bez wody życie nie byłoby po prostu możliwe.

Bilans wody w organizmie powinien być utrzymywany na stałym poziomie. Na bilans ten wpływa ilość, którą wypijamy i zjadamy (woda jest też przecież składnikiem różnych produktów) oraz wydalamy (z moczem, kałem, przez parowanie czy z potem). Wodę musimy dostarczać do organizmu z zewnątrz, gdyż zapotrzebowanie na nią jest większe niż możliwość wytwarzania jej w ustroju.

Pić trzeba regularnie, ponieważ nasz organizm nie potrafi magazynować wody na zapas.

Źródłem wody dla człowieka są nie tylko płyny, ale też produkty żywnościowe. Zawartość wody zależy od ich rodzaju, np. warzywa czy owoce zawierają nawet 95% wody, a pieczywo pszenno-żytnie ok. 35%.

Dowiedz się więcej: Woda – dlaczego tak ważna?

Ile płynów dziennie potrzebuje organizm dziecka

Światowa Organizacja Zdrowia zaleca, żebyśmy dziennie pili 30 ml wody na każdy kilogram masy ciała.

Zgodnie z Normami żywienia dla populacji polskiej wystarczające spożycie wody, pochodzącej z napojów i produktów spożywczych, dla dzieci i młodzieży wynosi 1,25-2,5 litra, w zależności od wieku i płci. Szczegółowe zapotrzebowanie przedstawiamy w tabeli.

Butelka z wodą do plecaka

Zapotrzebowanie na wodę zależy też od składu diety, klimatu, temperatury i aktywności fizycznej. Wzrasta przy zwiększonej aktywności fizycznej, przy podwyższonej temperaturze i obniżonej wilgotności powietrza, ale też w niskiej temperaturze, podczas stosowania diety bogatej w błonnik albo białko czy przy nadmiernym spożyciu słonych produktów i potraw.

Pamiętajmy, aby wypijać odpowiednią ilość płynów w ciągu dnia, gdyż zapewnimy sobie w ten sposób lepsze samopoczucie i kondycję.

Warto włożyć dziecku do plecaka butelkę wody mineralnej, by w każdej chwili mogło zaspokoić pragnienie. W niektórych szkołach funkcjonują już „źródełka”, z których podczas przerwy dzieci mogą napić się wody. Oprócz tego dziecko może kupić wodę w sklepiku szkolnym.

Co dziecko kupi w szkolnym sklepiku

Od września 2016 roku obowiązuje znowelizowane Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie grup środków spożywczych przeznaczonych do sprzedaży dzieciom i młodzieży w jednostkach systemu oświaty oraz wymagań, jakie muszą spełniać środki spożywcze stosowane w ramach żywienia zbiorowego dzieci i młodzieży w tych jednostkach. Zgodnie z nim uczeń ma w sklepiku szkolnym dostęp tylko do napojów polecanych w codziennym żywieniu dzieci i młodzieży takich jak: naturalna woda mineralna nisko i średnio zmineralizowana, woda źródlana, woda stołowa, mleko i napoje mleczne oraz napoje zastępujące mleko (np. napój sojowy, ryżowy), soki owocowe, warzywne i owocowo-warzywne, koktajle owocowe, warzywne oraz owocowo-warzywne na bazie mleka oraz napojów zastępujących mleko.

Dowiedz się więcej: Rekomendacje dotyczące sprzedaży żywności w szkołach w Polsce i krajach Europy

Oprócz tego napoje nie mogą zawierać dodatku cukrów i określonych substancji słodzących, a napoje przygotowywane na miejscu nie mogą zawierać więcej niż 10g cukru na 250 ml napoju. Także napoje serwowane dzieciom w stołówce szkolnej nie mogą zawierać więcej niż 10 g cukru na 250 ml napoju.

Rady dla rodziców dziecka w wieku szkolnym i przedszkolnym

1. Nie zapominajmy o regularnym popijaniu wody w ciągu dnia i uczmy swoje dzieci, by gasiły pragnienie pijąc wodę.
2. Pamiętajmy o spożywaniu owoców i warzyw, które również są źródłem wody.
3. Przebywając w wysokiej temperaturze, nawet gdy nie czujemy, że jest nam gorąco, popijajmy systematycznie wodę, naturalne soki owocowe lub inne niesłodzone napoje. Dbajmy o to, by robiły to również nasze dzieci.
4. Gdy spędzamy dużo czasu w zamkniętych pomieszczeniach, zwłaszcza w czasie sezonu grzewczego, pamiętajmy o stałym popijaniu płynów. Przypominajmy o tym naszym dzieciom.
5. W czasie aktywności fizycznej popijajmy wodę lub inne niesłodzone płyny.
6. Gdy dzieci się bawią lub zajmują się sportem, podawajmy lub przypominajmy im o wypiciu szklanki wody lub innych niesłodzonych napojów.
7. Jeśli nasze dziecko wybiera się na wycieczkę szkolną, dajmy mu butelkę wody, by w razie potrzeby mogło zaspokoić pragnienie.
8. Pamiętajmy sami i uczmy dzieci, że nie tylko ilość, ale również jakość wypijanych płynów jest ważna – lepiej pić wodę źródlaną lub mineralną niż kolorowy, słodzony napój.