Zapewnienie wysokiego poziomu bezpieczeństwa żywności wymaga od przedsiębiorstw branży spożywczej kontroli zgodności na każdym etapie związanym z jej produkcją, przetwarzaniem, przechowywaniem oraz wprowadzaniem do obrotu. Powyższe oznacza, że producent środka spożywczego ma obowiązek – w ramach systemu zarządzania bezpieczeństwem żywności, posiadać pełną kontrolę nad procesem wytwarzania produktu gotowego. Ponieważ rodzaj i jakość opakowania może w istotny sposób determinować bezpieczeństwo danej żywności, kontrola procesu produkcji musi obejmować również zgodność zastosowanych materiałów opakowaniowych z właściwymi dla nich przepisami.

Zasadnicze wymogi dotyczące materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością określono w przepisach rozporządzenia 1935/2004. Zgodnie z przepisami wszelkiego rodzaju materiały i wyroby muszą być produkowane, przetwarzane i dystrybuowane z poszanowaniem zasad dobrych praktyk produkcyjnych, o których mowa w rozporządzeniu 2023/2006. Opakowania muszą charakteryzować się takimi cechami aby w normalnych lub możliwych do przewidzenia warunkach użytkowania nie dochodziło do migracji ich składników do żywności w ilościach, które mogłyby:

• stanowić zagrożenie dla zdrowia człowieka lub
• powodować niemożliwe do przyjęcia zmiany w składzie żywności lub
• powodować pogorszenie jej cech organoleptycznych.

Bezpieczeństwo żywności wchodzącej w kontakt z materiałem opakowaniowym może być zależne tak od producenta opakowania jak i producenta środka spożywczego. Producent opakowania jest odpowiedzialny za bezpieczeństwo wyrobu oraz przekazanie wszelkich informacji na temat jego właściwego stosowania. Producent żywności nie musi wykonywać dodatkowych badań wszystkich stosowanych w zakładzie opakowań, natomiast musi w taki sposób postępować z opakowaniem i odpadami aby jego działania nie spowodowały negatywnych skutków dla bezpieczeństwa żywności wprowadzanej na rynek i środowiska. Podobnie jak w przypadku surowców żywnościowych producent żywności jest zobowiązany do objęcia wykorzystywanych opakowań systemem monitorowania, umożliwiającym ich identyfikację.

To jakie informacje i dokumenty muszą towarzyszyć określonym rodzajom materiałów opakowaniowych określają przepisy rozporządzenia 1935/2004. Zgodnie z artykułem 15. rozporządzenia dostawcy materiałów i wyrobów, które w chwili wprowadzania do obrotu nie weszły jeszcze w kontakt z żywnością, są zobowiązani do przekazania producentom żywności:

• informacji „do kontaktu żywnością” – zamiennie można użyć znaku kieliszka i widelca, którego wzór określają przepisy unijne lub opisu określającego przeznaczenie np. pojemnik z tworzywa sztucznego do przechowywania produktów sypkich,
• specjalne zalecenia dotyczące bezpiecznego użytkowania wyrobu,
• nazwę lub nazwę handlową oraz adres (siedziba w UE) producenta, przetwórcy lub sprzedawcy odpowiedzialnego za wprowadzenie wyrobu na rynek UE,
• oznaczenia pozwalającego na identyfikowalność wyrobu do celów kontroli w przypadku potrzeby wycofania wadliwych produktów z rynku,
• (w przypadku opakowań aktywnych) informacje na temat dopuszczalnego zastosowania, nazwę i ilość substancji uwalnianej – w celu ułatwienia producentom żywności przestrzeganie innych odpowiednich przepisów, dotyczących np. stosowania dodatków lub znakowania żywności.

Informacje, o których mowa powyżej mogą być przekazane w dokumentach towarzyszących lub na etykietach (opakowaniach) lub bezpośrednio na materiałach opakowaniowych. Niezależnie od sposobu przekazania, informacje te muszą być widoczne, czytelne i nieusuwalne. Powyższe obowiązki informacyjne w relacjach B2B, w dużej mierze mogą być realizowane poprzez deklarację zgodności.

Egzekwowanie zgodności z przepisami prawa unijnego w zakresie materiałów opakowaniowych żywności wchodzi w zakres kompetencyjny Państwowej Inspekcji Sanitarnej, która to w ramach bieżącego nadzoru sprawdza dokumentację prowadzoną przez producentów, kontroluje zakłady i pobiera próbki (w trakcie kontroli lub bezpośrednio z rynku), w celu przeprowadzenia badań laboratoryjnych (organoleptycznych oraz testów migracji). Badania te wykonywane są przez wyspecjalizowane laboratoria inspekcji, którym wsparcia naukowo – technicznego mogą udzielać laboratoria referencyjne.