Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej logo
Wyszukiwarka
Nasiona chia (szałwii hiszpańskiej) niedozwolone w jogurtach i deserach

Nasiona chia (szałwii hiszpańskiej) niedozwolone w jogurtach i deserach

W 2013 roku określono dozwolony dodatek nasion chia na poziomie nie większym niż 10% gotowego produktu (wyroby piekarskie, śniadaniowe przetwory zbożowe, mieszanki owoców, orzechów i nasion) oraz w opakowaniach jednostkowych przy zalecanym dziennym spożyciu wynoszącym maksymalnie 15 g; w 2015 r. rozszerzono dozwolone stosowanie chia o soki owocowe i ich mieszanki w ilości 15 g/450 ml.

Producenci coraz częściej dodają nasiona szałwii hiszpańskiej do innych kategorii produktów spożywczych (takich jak np. jogurty, desery mleczne), które nie powinny jej zawierać w swoim składzie, o czym informuje Główny Inspektorat Sanitarny w najnowszym oświadczeniu o niedozwolonym stosowaniu chia. Produkcja i wprowadzanie na rynek jogurtów z dodatkiem chia jest niezgodne z przepisami prawa żywnościowego.

Zobacz komunikat na stronie GIS.

Nasiona szałwii hiszpańskiej są zaliczane do tzw. nowej żywności. Ogólnie rzecz ujmując, nowa żywność – zgodnie z przepisami unijnymi – to taka, która nie była spożywana w Unii Europejskiej przed 15 maja 1997 r.

Przedsiębiorca, który chce wprowadzić na rynek unijny środek spożywczy niestosowany w celach żywieniowych przed tą datą, musi postępować zgodnie z procedurami dopuszczenia takiej żywności, określonymi w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady Nr 258/97.

Składając wniosek w sprawie uzyskania zezwolenia przedsiębiorca, poza udokumentowaniem bezpieczeństwa stosowania określonego produktu, musi przedstawić informacje, w jakich ilościach i do jakich kategorii żywności będzie dodawał nowy składnik. Procedura kończy się odmową lub udzieleniem zezwolenia na stosowanie nowej żywności w taki sposób, o jaki wnioskował przedsiębiorca. Dlatego właśnie katalog produktów, do których nasiona chia mogą być dodawane, jest katalogiem zamkniętym. Oznacza to, że nasiona chia mogą być dodawane tylko do tych produktów, na które formalnie wyrażono zgodę.

We wrześniu 2016 r. wpłynęła aplikacja na rozszerzenie zastosowania nasion chia w jogurtach. Ponadto w styczniu br. wpłynął również wniosek o rozszerzenie zastosowania nasion chia na produkty owocowe przeznaczone do smarowania pieczywa (ang. fruit spreads). Jednakże potencjalna zgoda na stosowanie nasion chia w tych kategoriach będzie możliwa dopiero po zakończeniu stosownych procedur legislacyjnych.

Jednak już teraz Komisja Europejska po konsultacji z państwami członkowskimi wyraziła zgodę na możliwość stosowania nasion chia w jogurtach pod warunkiem, że są one oddzielnie zapakowane, np. na wieczku. W takim przypadku chia jest traktowana jako śniadaniowe przetwory zbożowe.

Niezależnie od przepisów prawnych konsumenci mają możliwość kupowania nasion chia w osobnych opakowaniach i wykorzystywania ich w potrawach w dowolny sposób. Dzienne spożycie nie powinno jednak przekraczać 15 g na dobę.

Zadanie finansowane ze środków Narodowego Programu Zdrowia na lata 2016-2020.

  1. Opinion on the safety of ‘Chia seeds (Salvia hispanica L.) and ground whole Chia seeds’ as a food ingredient, The EFSA Journal (2009) 996, 1-26 (dostęp 1.08.2017)
  2. Use of Chia seed in foodstuffs, Evira Finnish Food Safety Authority (dostęp 1.08.2017)
  3. Informacja o niedozwolonym zastosowaniu nasion szałwii hiszpańskiej (chia), Główny Inspektorat Sanitarny (dostęp 1.08.2017)
  4. Safety Assessment of Chia Seed (Extension of use), The Food Safety Authority of Ireland, April 2015 (dokument pdf, dostęp 1.08.2017)
  5. Chia w jogurtach – znamy rozwiązanie, IGI Food Consulting (dostęp 1.08.2017)