Celiakia
U osób predysponowanych genetycznie gliadyna prowadzi do procesów zwyrodnieniowych w jelicie cienkim, co w konsekwencji powoduje zanik kosmków jelitowych. Najczęściej występujące objawy spożycia nawet niewielkich ilości glutenu to biegunki, wzdęcia brzucha, chudnięcie, niedokrwistość.
Diagnozowanie celiakii opiera się m.in. na ocenie objawów klinicznych, wyników badań serologicznych, badań histopatologicznych błony śluzowej jelita cienkiego.
Leczenie celiakii polega na stosowaniu przez całe życie diety bezglutenowej. Nawet niewielkie ilości glutenu mogą prowadzić do rozwoju zmian morfologicznych w jelicie.
W ciężkich przypadkach choroby dodatkowo stosuje się suplementację diety kwasem foliowym, witaminą K, witaminą B12, żelazem. U niektórych pacjentów stosuje się także leki o działaniu poprawiającym wchłanianie wody i elektrolitów.
Dietę bezglutenową należy włączyć niezwłocznie po rozpoznaniu celiakii i rygorystycznie przestrzegać przez całe życie.
Dowiedz się więcej: Dieta bezglutenowa – czy dla każdego?
Zalecenia żywieniowe
- Wyeliminuj z diety wszystkie produkty zawierające gluten.
- Zboża, które zawierają gluten, to pszenica i jej odmiany (durum, kamut, orkisz), żyto i jęczmień, oraz kasze zawierające gluten, czyli: kasza manna, jęczmienna – mazurska, perłowa, pęczak, makarony i otręby z wymienionych zbóż. Nie wolno ich spożywać.
- Uważaj na produkty zawierające gluten, ponieważ są to także środki spożywcze wyprodukowane na bazie surowców zbożowych, pochodzących z pszenicy, żyta i jęczmienia: bułki, chleb pszenny, razowy, pieczywo chrupkie, pumpernikiel.
- Uważaj na produkty zawierające skrobię ze zbóż glutenowych – sosy, koncentraty obiadowe, jogurty.
- Produkty spożywcze z pozostałych grup żywności: mleko, mięso, ryby, jaja, warzywa, owoce, tłuszcze w nieprzetworzonej postaci nie zawierają glutenu i możesz je stosować bezpiecznie.
- Przetworzone produkty z tych grup (wędliny, konserwy rybne, sosy, desery mleczne) mogą zawierać w swoim składzie dodatek składników glutenowych.
- Zboża naturalnie niezawierające glutenu to: gryka, kukurydza, proso, ryż, amarantus, sorgo, maniok, quinoa.
- Po przejściu na dietę bezglutenową nie rezygnuj z produktów zbożowych. Zastąp je bezglutenowymi odpowiednikami.
- Gotowe produkty bezglutenowe, takie jak pieczywo, makarony, ciastka, można kupić w specjalnych sklepach i działach z żywnością bezglutenową.
- W przetwory mięsne zaopatruj się u znanych producentów, którzy nie dodają surowców zawierających gluten.
- Przygotowując posiłki z produktów bezglutenowych w domu, uważaj, by nie doszło do zanieczyszczenia glutenem, np. poprzez użycie tej samej deski do krojenia chleba bezglutenowego i innego, zawierającego gluten.
- Przy wybieraniu produktów dokładnie czytaj informację o składzie na opakowaniu.
Dowiedz się więcej: Dieta bezglutenowa – jak ją zastosować w leczeniu
