Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej logo
Wyszukiwarka
Zdrowy styl życia zmniejsza ryzyko zgonów wieńcowych

Zdrowy styl życia zmniejsza ryzyko zgonów wieńcowych

W naszym kraju 46% dorosłych umiera z powodu chorób układu sercowo-naczyniowego. W ostatnich trzech dekadach badania naukowe wykazały, iż zmiana stylu życia może zmniejszyć ryzyko zgonów wieńcowych średnio o 50%.

Na czym polega zdrowy styl życia?

Do istotnych czynników wpływających na zdrowy styl życia zalicza się: „zdrową dietę”, czyli bogatą w warzywa i owoce oraz z ograniczoną ilością tłuszczów pochodzenia zwierzęcego, niepalenie papierosów, prawidłową masę ciała (BMI poniżej 25 kg/m², oraz obwód pasa u mężczyzn poniżej 94 cm i u kobiet mniej niż 80 cm) i aktywność fizyczną (30 minut przez 5 dni w tygodniu).

Ponadto istotnym czynnikiem jest prawidłowe stężenie cholesterolu w surowicy (poniżej 190 mg/dl; 5,0 mmol/L), stężenie glukozy (poniżej 100 mg/dl; 5,6 mmol/L) i ciśnienie krwi (nie wyższe niż 140/90 mmHg).

Korzyści ze zdrowego stylu życia

Ostatnio grupa ekspertów europejskich oszacowała, iż zmiany w diecie i w czynnikach ryzyka przeprowadzone w 9 krajach europejskich (w tym również w Polsce) mogłyby zmniejszyć ryzyko zgonów w latach 2020-2030 o 30%. Aby osiągnąć taki efekt, liczba osób palących papierosy powinna zmniejszyć się o 15%, spożycie soli należałoby obniżyć o 30%, o 3% należałoby zmniejszyć spożycie kwasów tłuszczowych nasyconych (pochodzenia zwierzęcego) i zastąpić je kwasami wielonienasyconymi (pochodzącymi z tłuszczów roślinnych i ryb) oraz o 15% należałoby zmniejszyć odsetek osób nieaktywnych fizycznie.

Oszacowano, iż liczba zgonów wieńcowych w badanych 9 krajach wyniesie 63 800 rocznie, jeżeli nie będzie zmian w stylu życia, a jeżeli dieta i styl życia zmieni się pozytywnie, to zgonów będzie 37 900. W przypadku Polski liczba zgonów w populacji 25,3 mln w wieku 25-74 lata będzie wynosiła odpowiednio 22 200 bądź 13 600.

Powyższe badania jednoznacznie wskazują, iż zdrowa dieta i styl życia są bardzo ważne w profilaktyce i leczeniu chorób układu krążenia.

Dowiedz się więcej: Zdrowy styl życia zmniejsza ryzyko choroby wieńcowej

  1. O’Flaherty M. i wsp., Exploring potential mortality reductions in 9 European countries by importing diet and lifestyle: A modeling approach. Intern. J. Cardiol., 2016, 207, 286-291.
Zdrowy styl życia zmniejsza ryzyko choroby wieńcowej

Zdrowy styl życia zmniejsza ryzyko choroby wieńcowej

Ocenę przeprowadzono u uczestników trzech dużych badań prospektywnych: Atherosclerosis Risk in Communities (ARIC) – 7814 osób, Women’s Genome Health Study (WGHS) – 22 222 osoby i Malmő Diet and Cancer Study – 2238 osób. Dysponowano wynikami badań genetycznych uczestników odnośnie do związku genomu z ryzykiem choroby wieńcowej. Na ich podstawie opracowano tzw. wielogenowy indeks ryzyka, wyróżniając trzy kategorie: niski (mała predyspozycja genetyczna), pośredni i wysoki (duża predyspozycja genetyczna).

Elementy zdrowego stylu życia

Przyjęto, że na zdrowy styl życia składają się cztery elementy: aktualne niepalenie tytoniu, brak otyłości (BMI mniejsze niż 30 kg/m2), aktywność fizyczna przynajmniej jeden raz w tygodniu i zdrowy sposób żywienia. Ten ostatni uwzględniał przestrzeganie co najmniej połowy cech zdrowej diety, do których zaliczono większą ilość owoców, warzyw, orzechów, pełnego ziarna, ryb i produktów mlecznych oraz mniejszą ilość rafinowanego ziarna, przetworzonego mięsa, napojów słodzonych cukrem, kwasów tłuszczowych trans (tylko w badaniu WGHS) i sodu (tylko w WGHS).

Za korzystny (zdrowy) styl życia uznano obecność co najmniej trzech spośród wymienionych jego elementów, a za niekorzystny – jednego lub żadnego elementu.

Korzystny styl życia – mniejsze ryzyko zachorowania

Stwierdzono, że korzystny styl życia łączył się ze znacznie mniejszym zagrożeniem wystąpienia epizodów wieńcowych niezależnie od kategorii ryzyka genetycznego. U osób z dużym ryzykiem genetycznym, przestrzegających zasad zdrowego stylu życia, ryzyko epizodów wieńcowych było mniejsze o 46% w porównaniu z tymi, których styl życia był niekorzystny.

Dowiedz się więcej: Zdrowy styl życia zmniejsza ryzyko zgonów wieńcowych

We wniosku z pracy autorzy napisali, że „[…] czynniki genetyczne i związane ze stylem życia były niezależnie od siebie związane z podatnością na chorobę wieńcową. Wśród osób z wysokim ryzykiem genetycznym korzystny styl życia wiązał się z mniejszym prawie o 50% ryzykiem choroby wieńcowej niż wśród osób prowadzących niezdrowy styl życia”. Wyniki tej analizy, według autorów, słusznie wspierają wysiłki publicznych służb zdrowia na rzecz zdrowego stylu życia dla każdego i dostarczają dowodu, że  żyjąc zdrowo, można poważnie zredukować ryzyko genetyczne.

Dowiedz się więcej: North Karelia Project – jak odżywianie wpływa na choroby układu krążenia

Khera A. V., Emdin C. A., Drake I. i wsp., Genetic risk, adherence to healthy life style and coronary disease. New England Journal of Medicine, 2016; doi: 10.1056/NEJMoa1605086.