Przeziębienie – jak dietą wspomóc leczenie?
Prawidłowo zbilansowana dieta powinna dostarczać wszystkich składników niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu. W czasie przeziębień przebiegających z gorączką lub stanach obniżonej odporności zwraca się uwagę na wzbogacenie codziennej diety w składniki wspomagające działanie układu immunologicznego (tzw. odporność). Należą do nich m.in. witamina C, witamina A, witamina E, witamina D, witaminy z grupy B, kwas foliowy, a także żelazo, cynk i selen.
Podstawowe zalecenia diety
Sposób żywienia w czasie infekcji lub przeziębienia powinien być oparty na zasadach zdrowego żywienia z modyfikacją pewnych reguł pozwalających na zwiększone dostarczenie składników odżywczych pozytywnie wpływających na układ odpornościowy oraz pracę całego organizmu. Istotne zalecenia są następujące:
- spożywać ciepłe potrawy skomponowane z lekkostrawnych składników,
- zwiększyć ilość warzyw i owoców, szczególnie tych bogatych w witaminę C, takich jak: owoce dzikiej róży, żurawina, porzeczki, truskawki, owoce cytrusowe, papryka, natka pietruszki, koperek, warzywa kapustne, szczypiorek (zaleca się, by codzienne spożycie zarówno surowych, jak i gotowanych warzyw – które będą również źródłem błonnika i naturalnych przeciwutleniaczy – wynosiło minimum 400 g, a ze względu na odmienną zawartość składników mineralnych każdego dnia należy spożywać różnorodne warzywa,
- wybierać produkty zbożowe niskoprzetworzone – ciemne pieczywo, gruboziarniste kasze, ryż pełnoziarnisty – dostarczające znacznych ilości żelaza oraz cynku,
- sięgać po niskotłuszczowe produkty mleczne, zawierające m.in. wit. D oraz produkty białkowe, takie jak chude mięsa, ryby morskie oraz rośliny strączkowe, będące źródłem cynku, żelaza oraz selenu.
Odpowiednia ilość płynów
W czasie choroby równie istotna jest odpowiednia podaż płynów, których należy wypijać około 2-2,5 litra dziennie. W czasie trwania gorączki ilość płynów należy zwiększyć. Polecane będą:
- ciepłe napary herbaty z cytryną/imbirem,
- woda z dodatkiem cytryny/limonki/pomarańczy,
- świeżo wyciskane soki z miąższem.
Czy łykać witaminę C?
Do najbardziej znanych i najczęściej podkreślanych, również w doniesieniach naukowych, składników diet wspomagających leczenie przeziębień czy grypy należy witamina C (kwas askorbinowy). Witamina C wpływa na funkcjonowanie układu immunologicznego. W dużym stężeniu występuje w leukocytach, gdzie jest szybko zużywana w czasie infekcji. Oprócz działania wzmacniającego funkcje układu odpornościowego witamina ta wywiera bezpośredni wpływ na wirusy, w tym wirusa grupy. W badaniach kanadyjskich obserwowano, iż stosowanie suplementacji witaminy C sprzyja skróceniu czasu choroby o 1-2 dni. Ponadto istnieją badania wskazujące, że spożywanie witaminy C zmniejsza ryzyko wystąpienia infekcji wtórnej.
- Drug Therapy And Hazardous Substances Committee, Canadian Paediatric Society.: Treating cough and cold: Guidance for caregivers of children and youth. Paediatr Child Health 2011;16(9):564-576,
- Krzysik M., Biernat J., Grajeta H.: Wpływ wybranych składników odżywczych pożywienia na funkcjonowanie układu odpornościowego Cz. II. Immunomodulacyjne działanie witamin i pierwiastków śladowych na organizm człowieka. Adv Clin Exp Med 2007, 16, 1, 123–133,
- Jarosz M. [red]: Praktyczny podręcznik dietetyki, Instytut Żywności i Żywienia, Warszawa 2010,
- Nahas R , Balla A.: Complementary and alternative medicine for prevention and treatment of the common cold. Can Fam Physician. 2011;57(1):313-6,
- Yejin Kim, Hyemin Kim, Seyeon Bae,and all: Vitamin C Is an Essential Factor on the Anti-viral Immune Responses through the Production of Interferon-α/β at the Initial Stage of Influenza A Virus (H3N2) Infection. Immune Network 2013;13(2):70-74.