Sposób żywienia osób chorujących na dnę moczanową zakłada unikanie produktów z dużą zawartością puryn – związków, które odpowiedzialne są za podwyższanie poziomu kwasu moczowego we krwi. Zwiększone spożycie produktów będących źródłem związków purynowych przez okres 2 tygodni skutkuje podwyższeniem stężenia kwasu moczowego o 1-2 mg/dl. Dieta ubogopurynowa stosowana natomiast w takim samym czasie powoduje obniżenie kwasu moczowego o dokładnie taką samą wartość (1-2 mg/dl).

Do produktów o wysokiej zawartości związków purynowych zalicza się, m.in:

– czerwone mięso (wieprzowina, wołowina), podroby,

– owoce morza

– niektóre gatunki ryb (tuńczyk, makrela, pstrąg, śledź)

– suche nasiona roślin strączkowych

Puryny z produktów roślinnych

Według danych naukowych istnieje różnica wpływu puryn pochodzenia roślinnego i zwierzęcego na stężenie kwasu moczowego we krwi. W jednym z prospektywnych badań u pacjentów z dną moczanową stwierdzono, że wpływ związków purynowych pochodzących z produktów roślinnych na ataki dny był znacznie mniejszy niż puryn pochodzących ze źródeł zwierzęcych. Różnice we wpływie produktów z dużą zawartością związków purynowych pochodzenia roślinnego i zwierzęcego tłumaczone  są rodzajem zawartości puryn w tych produktach, ich ilością oraz ich biodostępnością. Z tego względu wydaje się, że produkty roślinne zawierające puryny nie są bezwzględnie przeciwskazane w diecie osób z dną moczanową.

Rośliny strączkowe a dna moczanowa

W dotychczasowych wielu zaleceniach żywieniowych dotyczących dny moczanowej, strączki wymieniano jako grupę produktów niezalecanych o potencjalnie niekorzystnym oddziaływaniu na stężenie kwasu moczowego. Aktualne badania dotyczące zależności pomiędzy spożyciem suchych nasion roślin strączkowych a stężeniem kwasu moczowego, wskazują, że mimo wysokiej zawartości związków purynowych w nasionach strączkowych spożycie nasion roślin strączkowych takich jak np. fasola, groch czy soczewica nie wiąże się ze wzrostem stężenia kwasu moczowego we krwi. W związku z tym ich spożycie nie niesie ze sobą ryzyka hiperurykemii (wysokiego poziomu kwasu moczowego), a produkty te są dozwolone u pacjentów chorujących na dnę moczanową.                     

Zamiennik mięsa – soja

Żywność na bazie soi jest alternatywą dla żywności opartej na białku zwierzęcym. Produkty sojowe, takie jak mleko sojowe i tofu, są istotnym źródłem białka roślinnego w dietach wegeteriańskich i/lub wegańskich oraz popularne w diecie Azjatów. Temat  spożycia soi w dnie moczanowej jest również kontrowersyjny. Soja należy do suchych nasion roślin strączkowych i odznacza się wysoką zawartością puryn stąd domniemanie o jej wpływie na hiperurykemię. Wiele publikacji naukowych z ostatnich lat potwierdza wręcz ochronny wpływ spożycia soi i produktów sojowych w kontekście występowania dny moczanowej. W badaniu z Szanghaju, wykazano odwrotną zależność między wysokim stężeniem kwasu moczowego a spożyciem produktów sojowych.

Podsumowanie

Biorąc pod uwagę wyniki ostatnich badań naukowych nie ma wskazań do eliminacji roślin strączkowych w diecie osób chorych na dnę moczanową. Ochronny wpływ roślin strączkowych oraz produktów sojowych u osób chorujących  sprawia, że zasadnym wydaje się ich wykorzystanie jako substytut mięsa i niektórych gatunków ryb w diecie, które są głównym źródłem puryn.