Z badań Instytutu Żywności i Żywienia wynika, że produkty fast food są znaczącym źródłem soli. Ich częste jedzenie może prowadzić do nadmiernego spożycia soli, a w konsekwencji do wielu poważnych zaburzeń stanu zdrowia i chorób żywieniowo zależnych, m.in. wzrostu ryzyka rozwoju nadciśnienia tętniczego, udaru mózgu, raka żołądka, prawdopodobnie raka przełyku. Może również sprzyjać rozwojowi osteoporozy i kamicy nerek, a także nadwadze i otyłości. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) uwzględniając szkodliwe skutki wysokiej zawartości soli w diecie zaleca, aby maksymalne dzienne spożycie soli nie przekraczało 5 g.

Nie tylko sól, lecz także tłuszcz

Żywność typu fast food stanowi nie tylko istotne źródło soli w diecie, lecz także zawiera znaczne ilości tłuszczu i kwasów tłuszczowych, w tym izomerów trans.

W badaniach prowadzonych w Instytucie Żywności i Żywienia stwierdzono, że przeciętna zawartość tłuszczu w produktach typu fast food wynosiła 12,7±5,1 g/100g produktu, wahając się w zakresie od 10,1±2,0g/ 100g w pizzy do 15,8±3,9 g/100g we frytkach. We frytkach stwierdzono ponadto wysoką zawartość nasyconych kwasów tłuszczowych – 51,12% wszystkich kwasów tłuszczowych, a także 6,42% izomerów trans. Nieco niższe zawartości nasyconych kwasów tłuszczowych stwierdzono w badanych próbkach pizzy, kebabów i hamburgerów.

Ile jest soli w produktach fast food

Prof. Hanna Mojska z zespołem przeprowadziła w Instytucie Żywności i Żywienia badanie zawartości soli w produktach typu fast food. Badaniami objęto 68 produktów – 18 próbek różnych rodzajów kanapek podawanych na ciepło, 10 gotowych zestawów przeznaczonych dla dzieci, 20 próbek frytek ziemniaczanych gotowych do spożycia oraz 20 próbek pizzy, w tym 4 pizze mrożone.

Najwyższą średnią zawartość soli w przeliczeniu na 100 g produktu stwierdzono w pizzy – średnio 1,53 g, przy czym wartości te wahały się od 1,15 g/100 g w pizzy margherita do 1,95 g/100 g w pizzy pepperoni. Najmniej soli zawierały gotowe zestawy przeznaczone dla dzieci – średnio 0,41 g/100 g produktu (od 0,26 do 0,90 g/100 g). W badanych frytkach ziemniaczanych gotowych do spożycia średnia ilość soli wynosiła 0,58 g/100 g (od 0,13 do 1,21 g/100 g), a w przypadku kanapek podawanych na ciepło wynosiła 1,15 g/100g produktu (zakres od 0,87 do 1,37 g/100g).

Przesolone porcje

Przeliczono też, ile soli znajduje się w całej porcji każdego badanego produktu, a następnie porównano wyniki z zaleceniami WHO (5 g soli na dzień). Sól zawarta w całej średniej pizzy (516 g), w zależności od rodzaju, przekraczała maksymalne dzienne spożycie soli określone przez WHO w zakresie od 137% (pizza margherita) do 174% (pizza mięsna).

Również zestawy gotowe, przeznaczone dla dzieci, zawierały znaczne ilości soli. W porcjach znajdowało się od 27% do 47% zalecanego dziennego spożycia soli. Biorąc pod uwagę małą masę ciała oraz fakt, że gotowe dania dla dzieci często stanowią ich główny posiłek w ciągu dnia, producenci powinni dążyć do obniżania zawartości soli w tych produktach.

Podobną zawartość soli stwierdzono w porcjach różnych kanapek podawanych na ciepło: hamburger – 23%, a whooper – 52% zalecanego dziennego spożycia. Natomiast porcje frytek dostarczały od 6,1% do 55% zalecanego spożycia soli (w zależności od miejsca zakupu). Ponieważ frytki ziemniaczane są najczęściej dodatkiem do porcji obiadowych, dostarczone przez nie ilości soli należy uznać za wysokie.

Nasz postulat: ograniczaj sól i nie dosalaj

Produkty fast food są znaczącym źródłem soli w diecie, a częste ich jedzenie może prowadzić do nadmiernego spożywania soli ze wszystkimi konsekwencjami zdrowotnymi tego faktu.  Dlatego też producenci powinni dążyć do obniżenia zawartości soli w produktach fast food, a zaś konsumenci świadomie wybierać produkty o obniżonej zawartości soli.

Dowiedz się więcej: Sól – co trzeba o niej wiedzieć

Zobacz również wywiad z prof. dr hab. med. Mirosławem Jaroszem: Konsekwencje nadmiernego spożycia soli dla zdrowia 

Zadanie finansowane ze środków Narodowego Programu Zdrowia na lata 2016-2020.