Dział
Żywienie w przedszkolach i szkołach
Sekcja zawiera informacje i wytyczne dotyczące żywienia w placówkach edukacyjnych – szkołach i przedszkolach.
Żywienie zbiorowe w szkołach i przedszkolach – najczęściej zadawane pytania
Żywienie zbiorowe w szkołach i przedszkolach – najczęściej zadawane pytania w kontekście wymagań rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 26 lipca 2016 roku (w sprawie grup środków spożywczych przeznaczonych do sprzedaży dzieciom w jednostkach systemu oświaty oraz wymagań, jakie muszą spełnić środki spożywcze stosowane w ramach żywienia zbiorowego dzieci i młodzieży w tych jednostkach) Żywienie zbiorowe w szkołach i przedszkolach powinno opierać się na określonych zasadach i spełniać wypracowane przez ekspertów rekomendacje. Przepisem prawnym regulującym wymagania odnośnie żywienia zbiorowego w placówkach szkolnych i przedszkolnych jest rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 26 lipca 2016 roku w sprawie grup środków spożywczych przeznaczonych do sprzedaży dzieciom w jednostkach systemu oświaty oraz wymagań, jakie muszą spełnić środki spożywcze stosowane w ramach żywienia zbiorowego dzieci i młodzieży w tych jednostkach (Dz.U. z 2016 r. poz. 1154)
Dieta planetarna a żywienie zbiorowe w szkole.
Żywienie zbiorowe w placówkach oświatowych (w przedszkolach, szkołach) powinno być prowadzone z zachowaniem zasad diety planetarnej (czyli diety przyjaznej planecie) zarówno ze względów środowiskowych, ekonomicznych a także edukacyjnych. Zmieniający się klimat, dramatyczna susza, zwiększające się koszty utylizacji odpadów a także aspekty zdrowotne powodują, że dieta przyjazna planecie to rozwiązanie, które powinno obejmować nie tylko gospodarstwa indywidualne, ale także żywienie zbiorowe w tym żywienie w szkołach. Przyszedł czas, aby także w stołówkach szkolnych zacząć wdrażać zasady diety przyjaznej dla planety, czyli diety przyjaznej dla zdrowia przyszłych pokoleń.
Interpretacja zapisów Rozporządzenia Ministra Zdrowia w odniesieniu do zasad prawidłowego żywienia nowej Piramidy Zdrowego Żywienia i Stylu Życia dzieci i młodzieży
Jednym z narzędzi wspomagających poprawę żywienia dzieci i młodzieży w placówkach oświatowych jest Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 26 lipca 2016 r. w sprawie grup środków spożywczych przeznaczonych do sprzedaży dzieciom i młodzieży w jednostkach systemu oświaty oraz wymagań, jakie muszą spełniać środki spożywcze stosowane w ramach żywienia zbiorowego dzieci i młodzieży w tych jednostkach (Dz.U. z 2016 r. poz. 1154).
Niepokojący raport NIK o żywieniu w szkołach
19 września 2017 r. Najwyższa Izba Kontroli opublikowała raport dotyczący skontrolowanych w roku szkolnym 2015/2016 placówek edukacyjnych. Wynika z niego, że odsetek dzieci z nieprawidłową masą ciała (łącznie traktowana nadwaga, niedowaga i otyłość) wzrósł aż o ponad 5 punktów procentowych na przestrzeni czterech lat (2012-2016). Czy badania Instytutu Żywności i Żywienia potwierdzają te niepokojące tendencje?
Wpływ organizacji żywienia w szkołach na sposób żywienia i nawyki żywieniowe dzieci i młodzieży
W wielu krajach przeprowadzono badania, w jaki sposób zmiana żywności dostępnej w szkołach – w szkolnych stołówkach, sklepikach i automatach – wpływa na nawyki żywieniowe dzieci. Okazuje się, że warto wprowadzać zdrowe produkty żywnościowe, także za pomocą zmian w prawie.
Rekomendacje dotyczące sprzedaży żywności w szkołach w Polsce i krajach Europy
Szkoła jest drugim, po domu rodzinnym, bardzo ważnym dla rozwoju dziecka miejscem. Żywienie w szkole to nie tylko posiłki serwowane w stołówce. Dużą rolę odgrywają również sklepiki oraz automaty z żywnością i napojami. Jest to częste źródło drugiego śniadania oraz przekąsek dla uczniów. Są kraje, które wprowadzają zalecenia i standardy dotyczące dostępnych w tych miejscach produktów.
Program „Owoce i warzywa w szkole” – narzędzie kształtowania prawidłowych nawyków żywieniowych
Od roku szkolnego 2009/2010 Komisja Europejska uruchomiła nowy program Wspólnej Polityki Rolnej „Owoce w szkole”. Do programu tego przystąpiła również Polska. Program „Owoce i warzywa w szkole” prowadzony w roku szkolnym 2014/2015 był kontynuacją programu „Owoce w szkole” realizowanego w latach szkolnych 2009/2010 – 2013/2014.
Drugie śniadanie w przedszkolu i szkole
Drugie śniadanie jest posiłkiem zapewniającym uczniowi zastrzyk energii, który gwarantuje utrzymanie odpowiedniego poziomu koncentracji w czasie lekcji i przekłada się na wyniki w nauce. Wprowadzenie zwyczaju spożywania drugiego śniadania w szkołach sprzyja kształtowaniu prawidłowych nawyków żywieniowych, m.in. spożywania optymalnej liczby 4–5 posiłków dziennie. Wpływa również na zmniejszenie spożycia przez dzieci i młodzież niezdrowych przekąsek dostępnych obecnie w sklepikach szkolnych, takich jak: chipsy, batoniki, żelki, cukierki, słodkie bułki czy słone paluszki.
Jak żywią się polskie przedszkolaki?
W badaniach naukowych wykazano związek między błędami żywieniowymi w trakcie rozwoju dzieci we wczesnych fazach życia a ryzykiem chorób zależnych od żywienia w późniejszych okresach. Mimo, że żywienie w wieku przedszkolnym ma wpływ na rozwój i stan zdrowia, często jest ono niedoceniane przez osoby odpowiedzialne za żywienie dzieci. Stąd też liczne błędy żywieniowe w tym okresie. A to przecież od dorosłych zależy, czy dieta dzieci jest bogata w produkty zawierające składniki odżywcze niezbędne do prawidłowego rozwoju.
Sklepiki szkolne a kształtowanie nawyków żywieniowych uczniów
Każdy uczeń ma prawo do spożycia w szkole co najmniej jednego pełnowartościowego posiłku – obiadu lub drugiego śniadania, szkoła zaś powinna stworzyć warunki do wydawania takich posiłków. W wielu placówkach nie ma jednak technicznych możliwości do przygotowywania i wydawania obiadów szkolnych. W większości z nich funkcjonują natomiast sklepiki, w których uczniowie mogą kupować drobne materiały piśmienne i wybrane produkty spożywcze. Sprzedaż tych ostatnich, w aspekcie ich asortymentu i jakości zdrowotnej, posiada szczególne znaczenie w kształtowaniu prawidłowych nawyków żywieniowych młodego pokolenia, a w dalszej perspektywie – w zapobieganiu nadwadze, otyłości i licznym chorobom dietozależnym.